Chùa Hoằng Phúc – Ngôi cổ tự 700 năm giữa miền đất gió Lào Quảng Bình

Chùa Hoằng Phúc tọa lạc tại thôn Thuận Trạch, xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, nằm trên một vùng đất cao ráo rộng gần 10.000m². Không chỉ nổi tiếng với bề dày lịch sử, chùa còn mang vẻ đẹp thanh tịnh, bình yên, nơi con người tìm về chốn an yên giữa bộn bề cuộc sống.  

Nằm yên bình bên dòng sông Kiến Giang, chùa Hoằng Phúc từ lâu đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Quảng Bình. Ngôi chùa này từng là nơi Phật hoàng Trần Nhân Tông – vị vua đắc đạo của Đại Việt, dừng chân hoằng pháp vào năm 1301. Khi ấy, chùa còn là một am nhỏ mang tên Tri Kiến, nép mình khiêm nhường giữa trời đất rộng lớn.

Dòng chảy lịch sử đưa chùa đi qua bao triều đại. Năm 1716, chúa Nguyễn Phúc Chu cho tu sửa lại và đổi tên thành Kính Thiên Tự. Đến năm 1821, trong chuyến tuần du phương Bắc, vua Minh Mạng lại ghé thăm và đổi tên chùa thành Hoằng Phúc Tự, mang ý nghĩa "nơi mở rộng phước lành cho muôn dân".

Suốt hàng thế kỷ, chùa Hoằng Phúc đã chứng kiến biết bao biến thiên thời cuộc. Những cơn bão dữ, những cuộc chiến tranh khốc liệt đã từng vùi lấp chùa trong hoang tàn. Đặc biệt, cơn bão số 12 năm 1985 gần như đã xóa sạch dấu vết của một trong những ngôi chùa cổ nhất miền Trung. Nhưng như một phép màu, chùa vẫn còn đó trong ký ức của những người con Quảng Bình, như một phần không thể tách rời của miền đất này.  

Sau bao năm, chùa Hoằng Phúc đã được phục dựng vào năm 2014, mang trong mình dáng vẻ trầm mặc của kiến trúc Phật giáo truyền thống Việt Nam. Công trình được phục dựng theo lối "nội công ngoại quốc", với từng đường nét tôn nghiêm từ tam quan nội, tam quan ngoại, tháp Phật, tòa Tam Bảo, nhà thờ Tổ, hành lang tả hữu đến am hóa vàng. Đến năm 2016, lễ khánh hạ chùa diễn ra trong niềm hân hoan của bao thế hệ, đánh dấu sự trở lại đầy kiêu hãnh của một trong những ngôi cổ tự lâu đời nhất Việt Nam – nơi linh thiêng và là điểm tựa tinh thần của người dân Quảng Bình. 

Dù trải qua bao thăng trầm lịch sử, chùa Hoằng Phúc vẫn giữ trọn vẹn hồn cốt của kiến trúc Phật giáo cổ truyền, tựa như chứng nhân lặng lẽ của thời gian. Không chỉ vậy, chùa còn lưu giữ nhiều cổ vật quý giá, phản chiếu tinh hoa văn hóa của các triều đại phong kiến. Nổi bật là quả chuông đồng lớn từ thời vua Minh Mạng, cao 1,1m, đường kính 0,5m, với tai treo chạm nổi hình rồng uy nghiêm. Bên cạnh đó, tượng Phật Địa Tạng Vương Bồ Tát, Quan Thế Âm Bồ Tát có niên đại từ thế kỷ 19, thể hiện lòng từ bi vô lượng của nhà Phật. Những lư hương, bình hoa, tòa sen, đế đèn được chế tác tinh xảo cũng góp phần tô điểm thêm nét cổ kính của chùa. Đặc biệt, hai tháp Phật cao 9 tầng sừng sững trước tòa Tam Bảo không chỉ tạo nên vẻ trang nghiêm mà còn biểu tượng cho sự trường tồn và giác ngộ.

Không chỉ là chốn cửa Phật thanh tịnh, chùa Hoằng Phúc còn khắc sâu trong lòng dân tộc như một biểu tượng kiên trung. Trong những năm tháng kháng chiến chống Pháp và Mỹ, nơi đây từng là địa điểm nuôi giấu cán bộ, cất giữ vũ khí bí mật, góp phần vào cuộc đấu tranh giành độc lập. Trải bao thăng trầm, chùa vẫn đứng đó – lặng lẽ nhưng mạnh mẽ, như một lời nhắc nhở về lịch sử hào hùng và niềm tin bất diệt.

Chùa Hoằng Phúc không chỉ mang giá trị lịch sử, tâm linh mà còn là nơi mang lại cảm giác bình yên tuyệt đối cho những ai đặt chân đến. Giữa một vùng quê thanh bình, chùa hiện lên với kiến trúc trầm mặc, cổ kính, mái ngói cong vút phủ rêu phong, những hàng cột gỗ lim vững chãi, tạo nên vẻ đẹp thiêng liêng giữa không gian tĩnh lặng.  

Trước sân chùa là những gốc bồ đề xanh tốt, được chiết từ cây bồ đề linh thiêng tại Bồ Đề Đạo Tràng (Ấn Độ) – nơi Đức Phật Thích Ca giác ngộ. Những tán lá xòe rộng, tỏa bóng mát rượi, như che chở, như dẫn lối con người tìm về với bình an.  

Vào những ngày đầu xuân, khi sắc mai vàng nở rộ khắp nẻo đường, dòng người lại nườm nượp tìm về chùa dâng hương, cầu phúc, xin lộc. Từ những cụ già tóc bạc, những đôi vợ chồng trẻ đến những đứa trẻ thơ ngây, tất cả đều mang theo những ước vọng về một năm bình an, sung túc. Trong không gian linh thiêng ấy, sư thầy không chỉ là người hướng dẫn đạo pháp mà còn là người gửi trao những lời chúc tốt lành, những câu kinh nhẹ nhàng mà sâu lắng, như một dòng nước mát lành gột rửa đi những lo âu trong lòng mỗi người.  

Người dân đến chùa vào mồng 1 Tết âm lịch thường nhẹ nhàng gieo quẻ, nhận lấy một phong bao lì xì chứa đựng những lời chúc may mắn, hay có những người lặng lẽ treo lên cây điều ước một dải vải đỏ, gửi gắm những mong ước chân thành nhất lên trời cao. Những cơn gió nhẹ nhàng thổi qua, lay động những dải lụa đỏ như những ước vọng đang bay xa, mang theo niềm tin về một năm mới tròn đầy.  

Không chỉ vào dịp đầu năm, với người dân Quảng Bình, rằm tháng Giêng cũng là một ngày không thể không tìm về chùa. Đây không chỉ là dịp để cầu mong phước lành, mà còn là thời khắc để mỗi người tạ ơn, nhìn lại những tháng ngày đã qua và hướng về những điều tốt đẹp phía trước. Lúc ấy, chùa Hoằng Phúc đông đúc hơn ngày thường, nhưng không ồn ào, không xô bồ, mà vẫn giữ nguyên một vẻ thanh tịnh, yên bình như hơi thở của núi rừng, của đất trời.  

Giữa không gian linh thiêng ấy, chỉ có tiếng chuông chùa ngân dài, vang vọng trong bầu không khí mênh mang, khiến lòng người như lắng lại. Những ngày tháng bôn ba ngoài kia bỗng chốc như lùi xa, những bộn bề nơi thành thị không còn làm lòng người nặng trĩu. Dường như mỗi nhịp thở nơi đây đều mang theo một nguồn năng lượng dịu dàng, giúp tâm hồn con người tĩnh lại, an nhiên hơn, nhẹ nhàng hơn.  

Ai đến chùa Hoằng Phúc cũng đều mang theo những tâm sự riêng, những lo toan chẳng ai giống ai. Nhưng khi rời đi, dường như mỗi người đều mang theo một chút gì đó bình yên, một sự thanh thản lặng lẽ len lỏi vào tâm trí. Đó không phải là điều gì kỳ diệu, mà là sự nhiệm màu của Phật pháp, là sự tĩnh lặng mà ngôi chùa đã gìn giữ qua bao thế kỷ.  

Có lẽ, giữa cuộc sống đầy những hối hả và bon chen, ai trong chúng ta cũng cần một nơi để trở về. Không phải là những ngôi nhà cao tầng tráng lệ, cũng không phải là những nơi náo nhiệt phồn hoa, mà là một góc nhỏ bình yên như chùa Hoằng Phúc, nơi ta có thể buông xuống mọi muộn phiền, để lòng được nhẹ nhõm như mây trời, an nhiên giữa cuộc đời đầy sóng gió.

Nếu có dịp đến Quảng Bình, hãy một lần ghé thăm chùa Hoằng Phúc, lắng nghe tiếng chuông chùa ngân vang, cảm nhận sự thanh thản trong tâm hồn và hòa mình vào không gian linh thiêng của một trong những ngôi cổ tự lâu đời nhất Việt Nam. Nơi đây, lịch sử và tâm linh hòa quyện, tạo nên một điểm đến không thể bỏ lỡ trên hành trình khám phá miền Trung! Hãy theo dõi Sovaba để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về du lịch Quảng Bình!