Đặc sản bánh tu huýt Quảng Trị – Ngọt ngào quê mẹ

Bánh tú huýt, hay còn gọi là bánh bắt vắt, là món ăn dân dã gắn bó với đời sống dân dân Quảng Trị. Trong những năm tháng khó khăn, khi khoai lang và sắn là nguồn lương thực chính, người dân nơi đây đã sáng tạo nên món bánh này để làm dịu cái chán của những bữa ăn đơn sơ. Tên gọi “tu huýt” xuất phát từ âm thanh vui tai, giống như tiếng huýt sáo, phát ra khi người ăn thổi vào lỗ nhỏ ở giữa bánh để làm nguội. Âm thanh ấy như một khúc nhạc tuổi thơ, nhớ về những ngày chạy nhảy trên đồng, những buổi chiều thách quần bên bếp lửa hồng.

Ẩn trong chiếc bánh tu huýt là hình ảnh của tần tảo, khéo léo của người mẹ Quảng Trị. Từ những nguyên liệu đơn giản, họ đã sáng tạo nên một món ăn không chỉ nuôi dưỡng cơ mà còn hệ ấm tâm hồn. Bánh tu huýt, vì thế, không chỉ là đặc sản mà còn là biểu tượng của tình quê, của sự gắn bó với mảnh đất đầy nắng gió.

Để làm nên chiếc bánh tu huýt, người dân Quảng Trị chọn đúng những củ khoai lang và sắn tươi ngon nhất, không sâu, không hỏng. Những củ khoai căng tròn, ngọt bùi như chứa tinh hoa của đất đỏ bazan, được cày vỏ, thái lát mỏng, phơi khô dưới nắng vàng rực nổi. Với những nguyên liệu khác như đậu lạc, đậu xanh, cũng được bảo quản cẩn thận trong bao nilon để tránh ẩm, chờ đến mùa mưa lạnh mới được chế biến.

Bột khoai và bột sắn xay mịn, hòa quyện với đường mía ngọt thanh, đôi khi điểm thêm đậu đỏ, đậu đen hoặc lạc rang để tăng phần hấp dẫn. Một chút lá đào xanh mướt có thể được thêm vào nội hấp, như một chấm chấm phá, mang đến hương thơm dịu dàng, mẹo nhớ những cánh đồng nhà quê.

Để làm nên những chiếc bánh tu huýt Quảng Trị thơm ngon, nguyên liệu chính là bột từ khoai lang và sắn, hai loại củ quen thuộc ở vùng đất này. Sự kết hợp giữa hai loại bột tạo nên độ dẻo dai, ngọt bùi đặc trưng. Dưới đây là danh sách nguyên liệu cơ bản cho khoảng 20-30 chiếc bánh:

• Bột khoai lang: 200g (mang vị ngọt tự nhiên và hương thơm).
• Bột sắn: 200g (tạo độ dẻo và dai).
• Đường mía: 100g (có thể điều chỉnh tùy độ ngọt mong muốn).
• Nước: Khoảng 200ml (hoặc nước luộc đậu đen để tăng hương vị).
• Phụ liệu tùy chọn: Đậu đen, đậu đỏ hoặc lạc rang (khoảng 50g, đã nấu chín) để thêm phần hấp dẫn.

Lưu ý: Để có bột chất lượng, bạn nên chọn củ tươi, không sâu bệnh, thái lát mỏng phơi khô dưới nắng rồi nghiền mịn. Nếu mua sẵn, hãy chọn bột từ nguồn uy tín để đảm bảo vệ sinh và hương vị nguyên bản.

Bánh tu huýt không chỉ là một món ăn mà còn là một câu chuyện về những ngày tháng khó khăn nhưng tràn đầy yêu thương, về đôi bàn tay mẹ tần số nhào bột bếp lửa, về tiếng cười trẻ thơ vang lên khi thổi “tu huýt” qua lỗi bánh. Mỗi chiếc bánh là một mảnh ghép ký ức, là sợi dây kết nối những người con xa quê với mảnh đất Quảng Trị đầy nắng gió.

Ẩn trong bánh tu huýt là hình ảnh của sự bền bỉ, như chính con người Quảng Trị vượt qua bao khó khăn để giữ lấy bản sắc. Lỗ nhỏ giữa bánh như một lời nhắc nhở rằng, dù cuộc sống có khắc nghiệt, chỉ cần một hơi thở nhẹ nhàng, ta vẫn có thể tạo nên những giai điệu vui tươi, lạc quan. Bánh tu huýt Quảng Trị phải ăn nóng mới đúng điệu! Khi lấy ra khỏi xửng, bánh tỏa hương thơm từ khoai sắn, mềm dẻo và ngọt nhẹ. Cách ăn đặc trưng là cầm bánh, thổi mạnh qua lỗ giữa để nguội, tạo nên tiếng "tu huýt" vui tai, giống như đang chơi đùa với tuổi thơ. Bạn có thể ăn không, chấm với nước mắm pha chua ngọt, ruốc (mắm tôm) hoặc thậm chí rắc thêm đường cho vị ngọt đậm đà hơn.

Nếu có dịp du lịch Quảng Trị, bạn có thể tìm mua bánh tu huýt tại các chợ địa phương như chợ Đông Hà, chợ Vĩnh Linh hoặc các làng quê ở Gio Linh – nơi món bánh này vẫn được làm thủ công. Giá dao động khoảng 20.000 - 30.000 VNĐ/chục, tùy kích cỡ. Nếu bạn muốn hiểu sâu hơn về ẩm thực, văn hóa và những trải nghiệm bản địa đặc trưng của Quảng Trị, đừng quên truy cập sovaba.travel. Tại đây, bạn sẽ tìm thấy nhiều kinh nghiệm du lịch thực tế, lịch trình gợi ý và những bí kíp khám phá địa phương một cách trọn vẹn hơn. Hẹn bạn trong những hành trình tiếp theo!