Làng gốm Bồ Bát (nay là làng Bạch Liên) là một chứng nhân lịch sử ngàn năm, nơi khởi nguồn của nghề gốm Việt, từng phục vụ triều đình Đinh – Tiền Lê và được coi là tiền thân tạo nên làng gốm Bát Tràng lừng danh.
Dấu ấn thời Đinh - Tiền Lê
Nghề gốm Bồ Bát đã xuất hiện từ thời Đinh – Tiền Lê, gắn liền với kinh đô Hoa Lư. Sản phẩm gốm nơi đây từng được dùng để tiến vua và xây dựng thành trì, tiêu biểu là loại gạch đất nung “Đại Việt quốc quân thành chuyên”. Điều này khẳng định vai trò quan trọng của làng nghề trong đời sống cung đình và dân gian thời kỳ đó.
Tiền thân của gốm bát tràng
Điểm đặc biệt nhất trong lịch sử Bồ Bát chính là mối liên hệ với làng gốm Bát Tràng. Theo sử sách, vào năm 1010 khi vua Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long, một bộ phận lớn các nghệ nhân tài hoa của Bồ Bát đã theo triều đình ra đất Thăng Long lập nghiệp, định cư tại ven sông Hồng và sáng lập nên làng nghề Bát Tràng ngày nay.
Chính vì sự di cư này mà nghề gốm Bồ Bát từng bị thất truyền trong nhiều thế kỷ, khi người dân ở lại chủ yếu chuyển sang làm ruộng.
Sự phục hồi ấn tượng
Ngày nay, cùng với sự phát triển của du lịch Ninh Bình, nghề gốm cổ truyền Bồ Bát đã được hồi sinh mạnh mẽ, nhờ tâm huyết của những người con làng nghề như Anh Phạm Văn Vang, Giám đốc Xưởng gốm làng Bồ Bát. Làng nghề đã trỗi dậy, vừa sản xuất gốm thủ công truyền thống, vừa trở thành điểm du lịch văn hóa hấp dẫn.
Trải qua nhiều thế kỷ thất truyền sau sự kiện dời đô Thăng Long, nghề gốm Bồ Bát ngày nay đã được hồi sinh ngoạn mục, trở thành niềm tự hào văn hóa và điểm đến du lịch hấp dẫn tại Ninh Bình.
