Lịch sử chùa Thiền Lâm Huế: Hành trình kiến lập và chân dung Hòa thượng Hộ Nhẫn

Chùa Thiền Lâm tọa lạc trên ngọn đồi Quảng Tế, thuộc phường Thủy Xuân, thành phố Huế. Khác với nhiều ngôi chùa cổ kính mang đậm dấu ấn kiến trúc truyền thống Việt Nam, Thiền Lâm tự nổi bật với phong cách kiến trúc Phật giáo Nam tông (Thevarada) độc đáo. Ngôi chùa này được mệnh danh là "tiểu cảnh Thái Lan trên đất Huế" nhờ những công trình mang hơi hướng "xứ Chùa Vàng," đặc biệt là tòa bảo tháp Miến Điện và các pho tượng Phật lớn.

Lịch sử của chùa Thiền Lâm gắn liền với cuộc đời của Hòa thượng Hộ Nhẫn. Vào năm 1958, Hòa thượng Hộ Nhẫn được Giáo hội đề cử về trụ trì chùa Tăng Quang. Tuy nhiên, nhận thấy không phù hợp, ngài đã quyết định dựng một am thất nhỏ trên đồi Quảng Tế để tu hành. Đây chính là viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho Thiền Lâm tự ngày nay.

Theo thời gian, đạo hạnh của Hòa thượng Hộ Nhẫn đã lan tỏa và được cả các Phật tử Nam tông lẫn Bắc tông kính phục. Năm 1966, với sự chung tay của đông đảo Phật tử và nhân dân, ngôi chùa Thiền Lâm chính thức được xây dựng theo phong cách của hệ phái Nam tông. Hòa thượng Hộ Nhẫn đã dồn tâm huyết kiến tạo nên một không gian thiền định yên bình, độc đáo, mang hơi thở của Phật giáo nguyên thủy ngay trên đất Cố đô.

Trải qua nhiều lần trùng tu, đặc biệt là vào năm 2014, chùa Thiền Lâm ngày càng trở nên khang trang và hoàn thiện hơn. Từ một am thất đơn sơ, ngôi chùa đã vươn mình trở thành một trong những điểm đến tâm linh và du lịch nổi tiếng nhất xứ Huế.

Hòa thượng Hộ Nhẫn là người có công lao lớn nhất trong việc kiến lập chùa Thiền Lâm. Cuộc đời và đạo hạnh của ngài đã tạo nên linh hồn cho ngôi chùa này. Chính Hòa thượng là người đã cho xây dựng hai công trình tượng Phật lớn, làm nên tên gọi "Phật Đứng - Phật Nằm" cho ngôi chùa:

• Tượng Thế Tôn Niết Bàn (Phật Nằm): Bức tượng có chiều dài hơn 8 mét, thể hiện Đức Phật trong tư thế an lạc, khoan thai khi nhập Niết Bàn.
• Tượng Thế Tôn khất thực (Phật Đứng): Bức tượng cao khoảng 8 mét, với dáng đứng uy nghi, tay cầm bình bát, tượng trưng cho hạnh nguyện khất thực của Đức Phật.

Bên cạnh hai bức tượng nổi tiếng này, Hòa thượng Hộ Nhẫn còn cho xây dựng nhiều công trình kiến trúc khác mang đậm dấu ấn Nam tông như tượng Phật Thích Ca tọa thiền dưới sự bảo vệ của Xà vương và tòa bảo tháp Miến Điện độc đáo.

Ngoài những công trình kiến trúc, hình ảnh của Hòa thượng Hộ Nhẫn còn được khắc họa sống động qua một bức tượng sáp được đặt trong chánh điện. Bức tượng được chế tác tỉ mỉ, trông giống người thật, thể hiện hình ảnh vị Hòa thượng đang ngồi thiền, như một lời nhắc nhở về công lao và sự hiện diện của ngài tại ngôi chùa mà ngài đã dày công xây dựng.

Hòa thượng Hộ Nhẫn không chỉ là người khai sơn chùa Thiền Lâm mà còn là một vị thiền sư có đạo hạnh sâu sắc, thu hút và cảm hóa được lòng người, góp phần lan tỏa tinh thần Phật giáo đến với đông đảo quần chúng. Ngày nay, chùa Thiền Lâm không chỉ là nơi để du khách tham quan, chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo mà còn là điểm đến linh thiêng để Phật tử và du khách đến chiêm bái, cầu an và tìm thấy sự bình yên trong tâm hồn.

Lịch sử của chùa Thiền Lâm không chỉ là câu chuyện về quá trình kiến tạo một công trình kiến trúc độc đáo, mà còn là hành trình hoằng pháp đầy tâm huyết của Hòa thượng Hộ Nhẫn. Từ một am thất nhỏ giữa đồi Quảng Tế, ngài đã gieo mầm Bồ đề, tạo nên một không gian tu học và chiêm bái mang đậm dấu ấn Phật giáo Nam tông ngay giữa lòng cố đô.

Sự hiện diện của ngôi chùa với những pho tượng Phật uy nghiêm và lối kiến trúc đặc trưng không chỉ làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Huế mà còn là lời nhắc nhở về đạo hạnh và công lao của vị Hòa thượng khai sơn. Chùa Thiền Lâm hôm nay, với vẻ đẹp thanh tịnh và không gian an lạc, chính là thành quả của một quá trình kiến lập bền bỉ, là nơi mọi người có thể tìm về để lắng đọng tâm hồn và chiêm nghiệm những giá trị thiêng liêng của cuộc sống.