Nem chả chợ Sãi: Đặc sản phải thử khi đến Quảng Trị

Nem chả chợ Sãi có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ thế kỷ 17 tại làng Hậu Kiên, xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Chợ Sãi, nằm bên dòng sông Thạch Hãn, không chỉ là trung tâm giao thương mà còn là nơi lưu giữ nghề làm nem chả truyền thống qua nhiều thế hệ. Món ăn này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực địa phương, xuất hiện trong các bữa ăn gia đình, dịp lễ Tết, đám cưới, và thậm chí được du khách săn lùng như một món quà ý nghĩa khi rời Quảng Trị.

Nem chả chợ Sãi không chỉ nổi tiếng nhờ hương vị mà còn bởi quy trình chế biến thủ công tỉ mỉ, được truyền từ đời này sang đời khác. Người dân địa phương luôn tự hào rằng, chính nguồn nước sông Thạch Hãn và bí quyết gia truyền đã tạo nên vị chua thanh tao, khác biệt so với các loại nem chua ở Thanh Hóa hay Lai Vung.

Điều làm nên sức hút của nem chả chợ Sãi chính là sự cân bằng hoàn hảo giữa vị chua nhẹ, thơm ngọt của thịt, cay nồng của tiêu, và sự giòn dai từ da heo. Nem được gói trong lá chuối tươi, tạo nên mùi thơm đặc trưng, đồng thời mang ý nghĩa may mắn khi được buộc thành từng đôi - biểu tượng của sự gắn kết trong các dịp lễ cưới.

Để làm ra món nem chả chợ Sãi nức tiếng, người thợ phải tuân thủ một quy trình nghiêm ngặt, tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu đến chế biến, gói ghém, đảm bảo giữ trọn hương vị truyền thống chuẩn vị.

Nguyên liệu tươi ngon

Để tạo nên nem chả chợ Sãi chuẩn vị, nguyên liệu đóng vai trò then chốt:

• Thịt heo nạc: Chọn phần đùi, vai hoặc thân, mềm và ít gân, đảm bảo độ tươi ngon.
• Da heo: Lọc sạch mỡ, chần qua nước sôi, thái sợi mỏng để tăng độ giòn.
• Gia vị: Tiêu, muối, đường, và đôi khi là ớt đỏ tươi hoặc tỏi để tăng hương vị.
• Lá chuối: Dùng để gói nem, giúp giữ độ ẩm và tạo mùi thơm tự nhiên.

Các bước chế biến

• Sơ chế nguyên liệu: Thịt heo được rửa sạch, để ráo, lọc bỏ mỡ. Da heo chần nước sôi, thái sợi nhỏ.
• Xay và trộn: Thịt heo được xay hoặc giã nhuyễn trong 15–20 phút, trộn đều với da heo và gia vị. Hỗn hợp phải đạt độ sền sệt, đảm bảo kết dính tốt.
• Gói nem: Hỗn hợp được gói chặt trong lá chuối, kèm theo một lát ớt đỏ và vài hạt tiêu. Nem được buộc thành từng đôi, để lên men tự nhiên trong 2–3 ngày ở nhiệt độ thường, nơi thoáng khí.
• Chế biến chả: Chả được gói trong lá chuối tươi, luộc trong nước sôi đúng 10 phút để giữ độ dai và thơm.

Quy trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm, đặc biệt trong khâu lên men để đạt được vị chua thanh đặc trưng mà không bị quá gắt.

Nem chả chợ Sãi có thể được thưởng thức theo nhiều cách để làm nổi bật hương vị:

• Nem chua: Ăn trực tiếp, chấm cùng tương ớt hoặc nước mắm pha tỏi ớt. Bạn cũng có thể kết hợp với rau sống, bánh tráng, hoặc dùng làm topping cho bún, xôi.
• Nem lụi: Thịt heo xay nhuyễn, ướp gia vị, xiên que tre và nướng trên than hồng. Nem lụi được cuốn cùng bánh tráng, rau sống (dưa chuột, chuối xanh, xoài xanh, đu đủ), và chấm với nước mắm đặc biệt làm từ gan heo, đậu phộng, mè trắng, và dứa.
• Chả lụi: Chả sau khi luộc, cắt lát mỏng, ăn kèm rau thơm và nước chấm, mang đến hương vị đậm đà, thơm ngon.

Sự kết hợp giữa nem, chả và nước chấm đặc trưng làm nên trải nghiệm ẩm thực khó quên, khiến thực khách “ngẩn ngơ” với hương vị dân dã nhưng tinh tế.

Nem chả chợ Sãi không chỉ là một món ăn, mà còn là câu chuyện về văn hóa, lịch sử và con người Quảng Trị. Từ những đôi nem gói lá chuối thơm lừng đến những xiên nem lụi nướng trên than hồng, mỗi miếng nem chả đều mang theo hương vị quê hương đậm đà. Nếu có dịp ghé thăm Quảng Trị, đừng quên thưởng thức và mang về vài xâu nem chả chợ Sãi để làm quà, như một cách lưu giữ ký ức về vùng đất gió Lào cát trắng này.