Về trang chủ

Những biệt thự Pháp cổ giữa rừng Bạch Mã: Dấu ấn thời gian giữa thiên nhiên hoang sơ

Miền Trung

Thừa Thiên Huế

Núi Bạch Mã

Vườn quốc gia Bạch Mã

Sovaba.travel

Cập nhật: 11/09/2025

1. Lịch sử hình thành khu nghỉ dưỡng Bạch Mã thời Pháp thuộc

Vườn Quốc gia Bạch Mã, với diện tích hơn 37.400 ha, được thành lập chính thức vào năm 1991 để bảo tồn hệ sinh thái đa dạng, nhưng câu chuyện của nó bắt đầu từ những năm 1930 dưới thời Pháp thuộc. Năm 1932, kỹ sư trưởng người Pháp M. Girard đã phát hiện ra vùng núi Bạch Mã – một "Đà Lạt thứ hai" của miền Trung nhờ khí hậu ôn đới mát mẻ, nhiệt độ trung bình chỉ 15-22°C và lượng mưa dồi dào lên đến 8.000 mm/năm. Với vị trí giao thoa giữa khí hậu Bắc và Nam, nơi đây nhanh chóng trở thành khu nghỉ dưỡng lý tưởng cho giới quý tộc Huế, quan chức Pháp và người Việt giàu có.

Có đến 139 ngôi biệt thử được xây dựng
Ảnh: Có đến 139 ngôi biệt thử được xây dựng 

Từ năm 1936, người Pháp bắt đầu xây dựng hàng loạt biệt thự, và đến năm 1945, con số lên đến 139 công trình, nhiều nhất cả nước lúc bấy giờ. Những biệt thự này không chỉ phục vụ nghỉ dưỡng mà còn là nơi tổ chức các sự kiện xã hội sôi động như lễ rước đèn ngày 14/7 (Quốc khánh Pháp), tiệc ngoài trời tại công viên Đá Hát, hay các trận bóng tại sân vận động địa phương. Tên gọi "Bạch Mã" xuất phát từ truyền thuyết dân gian: hình mây trắng như ngựa lang thang trên núi, hoặc tiên ông cưỡi ngựa trắng chơi cờ tiên. Đến những năm 1960-1970, dưới thời Mỹ, Bạch Mã tiếp tục là điểm nghỉ ngơi cho lính Mỹ, nhưng chiến tranh đã khiến khu vực này dần hoang tàn. Ngày nay, những biệt thự Pháp cổ Bạch Mã không chỉ là di tích lịch sử mà còn góp phần vào du lịch sinh thái, giúp du khách hiểu hơn về quá khứ thuộc địa của Việt Nam.

2. Kiến trúc và đặc điểm nổi bật của các biệt thự Pháp Cổ

Biệt thự Pháp cổ giữa rừng Bạch Mã mang đậm phong cách châu Âu, kết hợp hài hòa với địa hình núi rừng. Chúng được chia thành hai loại chính: biệt thự gỗ (kiểu chalet Thụy Sĩ-Pháp) và biệt thự đá kiên cố, với mái ngói dày dặn chống chịu thời tiết khắc nghiệt. Mỗi công trình thường có 1-2 tầng, với các yếu tố kiến trúc đặc trưng như:

  • Cửa vòm và hoa văn cổ: Ô cửa sổ lớn với họa tiết chạm khắc tinh xảo, lò sưởi ấm áp để sưởi ấm vào mùa đông se lạnh.
  • Vị trí chiến lược: Xây dựng trên sườn đồi hoặc đỉnh núi, tận dụng tầm nhìn panorama ra vịnh Lăng Cô, hồ Truồi và rừng nguyên sinh.
  • Tiện nghi thượng lưu: Một số biệt thự như khách sạn Morin hay nhà nghỉ Bany có hồ bơi, sân vườn và thậm chí là hệ thống đường sá bê tông dẫn lên đỉnh từ năm 1938.

Những biệt thự này không chỉ đẹp về hình thức mà còn phản ánh sự xa xỉ: chủ nhân thường là quan lại Pháp, Việt kiều giàu có hoặc sĩ quan cao cấp. Chúng được thiết kế để hòa quyện với thiên nhiên, với vườn cây xanh mướt và suối nước chảy qua, tạo nên bức tranh "dấu ấn thời gian" giữa rừng hoang sơ.

Những ngôi biệt thự mang đậm phong cách châu Âu
Ảnh: Những ngôi biệt thự mang đậm phong cách châu Âu 

3. Tình trạng hiện tại của các biệt thự Pháp Cổ

Đến năm 2025, phần lớn trong số 139 biệt thự Pháp cổ Bạch Mã chỉ còn là phế tích do chiến tranh, thời tiết và sự tàn phá của thời gian. Nhiều công trình như khách sạn Morin đã sụp đổ, chìm trong dây leo và sương mù, tạo nên vẻ đẹp ma mị, hoang vu lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá lịch sử. Tuy nhiên, từ năm 2000-2004, một số biệt thự đã được khôi phục, và hiện chỉ còn 3-4 nơi hoạt động: Đỗ Quyên, Phong Lan, Cẩm Tú và Bưu Điện, với sức chứa khoảng 200 khách nếu nghỉ đêm (giá khoảng 300.000-500.000 VNĐ/đêm).

Những phế tích này không chỉ là tàn tích mà còn là bài học về bảo tồn di sản. Du khách có thể tham quan miễn phí, nhưng cần tôn trọng không gian để tránh hư hại thêm.

Các biệt thự hầu như bị bỏ hoang và xuống cấp
Ảnh: Các biệt thự hầu như bị bỏ hoang và xuống cấp 

Những biệt thự Pháp cổ giữa rừng Bạch Mã không chỉ là dấu tích của lịch sử, mà còn là minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa – kiến trúc giữa Đông và Tây. Để cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp ấy, một chuyến đi tour Vườn quốc gia Bạch Mã sẽ là lựa chọn lý tưởng. Không chỉ được khám phá những công trình kiến trúc cổ kính, du khách còn có cơ hội hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ, chinh phục những cung đường trekking và tận hưởng bầu không khí trong lành hiếm có. Đây chắc chắn sẽ là hành trình đáng nhớ, đưa bạn trở về với quá khứ và hòa quyện cùng vẻ đẹp bất tận của Vườn Quốc gia Bạch Mã hôm nay.

Đang tải...

Điểm đến nổi bật