Nối dài truyền thống: Lễ hội Cướp Cù mỗi lúc xuân về ở quảng Bình

Mỗi độ xuân về, khi những tia nắng đầu năm vừa ló dạng, Lễ hội Cướp Cù tại phường Quảng Long, thị xã Ba Đồn, Quảng Bình lại rộn ràng khắp hai bờ Bắc, Nam sông Gianh. Đây không chỉ là một trò chơi dân gian đầy hào hứng mà còn là nét văn hóa truyền thống lâu đời, gắn liền với lịch sử hào hùng của vùng đất này từ thời Trịnh - Nguyễn phân tranh.

Lễ hội diễn ra vào mồng 7 tháng Giêng âm lịch, ngày khai hạ đầu năm, tại Đình làng Tượng Sơn. Người dân nơi đây thành kính dâng hương, cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, dân làng mạnh khỏe, làm ăn phát đạt. Sau nghi thức cầu phúc trang nghiêm, lễ hội Cướp Cù bắt đầu, thu hút sự tham gia của đông đảo bà con và du khách thập phương.

Tương truyền, Lễ hội Cướp Cù có từ thời nhà Trần, do tướng quân Phạm Ngũ Lão sáng tạo ra để binh sĩ vừa vui chơi giải trí, vừa rèn luyện sức khỏe và tinh thần đoàn kết. Trò chơi này đòi hỏi sự nhanh nhẹn, sức mạnh và khả năng phối hợp nhịp nhàng, tạo nên không khí sôi động, đầy khí thế trên sân đình làng.

Cướp cù không chỉ là cuộc tranh tài mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, sức mạnh tập thể và niềm tin vào một năm mới an lành, sung túc. Tiếng hò reo cổ vũ, tiếng trống giục giã, tiếng cười giòn tan hòa lẫn vào nhau, tạo nên một bức tranh xuân vừa náo nhiệt vừa mộc mạc, đậm đà bản sắc quê hương.

Đến với Lễ hội Cướp Cù, du khách không chỉ được hòa mình vào không khí lễ hội truyền thống mà còn cảm nhận được tình làng nghĩa xóm, tình yêu quê hương sâu sắc của người dân Quảng Bình. Đây thực sự là một nét đẹp văn hóa đặc sắc, lưu giữ và lan tỏa giá trị tinh thần của vùng đất địa linh nhân kiệt.

Lễ hội Cướp Cù tại làng Tượng Sơn không chỉ là một trò chơi dân gian đầy sôi nổi mà còn mang đậm giá trị văn hóa truyền thống. Trước khi bước vào phần tranh tài, nghi lễ được tổ chức trang nghiêm với những màn múa quyền, múa roi, múa đao, kiếm do các bậc cao niên trong làng biểu diễn. Đây không chỉ là sự tái hiện tinh thần thượng võ mà còn là cách để truyền lại nét đẹp văn hóa cho thế hệ sau, giúp lưu giữ bản sắc của làng quê.

Ở hai đầu sân lễ, người ta dựng hai cây tre cao với vài cành lá lơ thơ, trên ngọn cây buộc dải vải điều hoặc cờ đỏ, tạo thành mục tiêu ném cù. Quả cù hình tròn, làm từ gốc cây chuối bọc vải đỏ, vừa mộc mạc vừa mang ý nghĩa tượng trưng cho sự tròn đầy, may mắn. Mục tiêu của trò chơi là ném quả cù vào lỗ rọ tre có đường kính gấp đôi quả cù, đòi hỏi sức mạnh và sự khéo léo.

Không giống những trò chơi khác, hội cù là cuộc đua đầy gay cấn giữa hai đội chơi. Các thành viên tranh giành quả cù, tìm mọi cách đưa về phía mình để ném vào rổ, trong khi đội đối thủ nỗ lực giành lại quả cù để ghi điểm. Tiếng hò reo cổ vũ, tiếng trống giục giã hòa quyện trong không gian rộn ràng của ngày hội, làm cho không khí càng thêm phần sôi động, náo nhiệt.

Dù thắng hay thua, sau cuộc chơi, tất cả người tham gia đều được mời thưởng thức những chén rượu cay nồng đầu năm - món "lộc" của làng dành tặng để cầu chúc cho sự hòa thuận, đoàn kết và may mắn trong năm mới. Chính tinh thần nhân văn này đã làm nên nét đẹp sâu sắc, lưu truyền qua bao thế hệ, khiến Lễ hội Cướp Cù trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân làng Tượng Sơn. 

Lễ hội Cướp Cù ở làng Tượng Sơn đã trải qua hàng trăm năm lịch sử, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa của người dân nơi đây. Bao thế hệ đã trân trọng, gìn giữ và tiếp nối truyền thống như một phong tục tập quán mang đậm dấu ấn của một làng quê Việt Nam mộc mạc, nghĩa tình. Mỗi độ xuân về, lễ hội không chỉ là dịp để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, sức khỏe dồi dào và cuộc sống no đủ, mà còn là khoảng thời gian để cộng đồng sum vầy, gắn kết.

Với những người con xa quê, lễ hội là dịp để trở về, hòa mình vào không khí náo nhiệt, đậm đà bản sắc quê hương. Họ được sống lại ký ức tuổi thơ, gặp gỡ người thân, bạn bè sau những tháng ngày xa cách, cùng nhau chia sẻ, gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống của cha ông. Đối với người dân trong làng, lễ hội không chỉ là thời điểm vui chơi mà còn là cách để bày tỏ lòng biết ơn với tiền nhân, ghi nhớ những trang sử hào hùng của quê hương, dân tộc.

Lễ hội Cướp Cù không chỉ là cuộc tranh tài mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết, sức mạnh cộng đồng và niềm tự hào sâu sắc về cội nguồn. Dù thời gian có trôi qua, dù bao đổi thay của nhịp sống hiện đại, lễ hội vẫn giữ trọn vẹn giá trị truyền thống, như một mạch nguồn không bao giờ cạn trong lòng người dân làng Tượng Sơn. Hãy theo dõi Sovaba Travel để khám phá thêm nhiều nét đẹp văn hóa mà con người nơi miền đất nắng gió đang lưu giữ.