Hệ thống hang động được đưa vào khai thác du lịch Quảng Bình
Quảng Bình
Sovaba.travel
Cập nhật: 26/03/2025
Được thiên nhiên ưu ái ban tặng với những kỳ quan vô giá, các hang động tại Quảng Bình đã trở thành một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá vẻ đẹp hoang sơ của đất nước. Việc đưa các hang động này vào khai thác du lịch không chỉ góp phần tạo nên một ngành công nghiệp du lịch phát triển mà còn nâng cao nhận thức về việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, thiên nhiên đặc sắc của vùng đất này. Tuy nhiên, quá trình khai thác này cũng đặt ra nhiều thách thức về việc bảo vệ môi trường và duy trì tính bền vững trong du lịch.
Ảnh: Khám phá hang động góp phần đưa du lịch Quảng Bình phát triển
1. Bối cảnh về hệ thống hang động ở Quảng Bình
Hệ thống các hang động Quảng Bình tập trung chủ yếu ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng nằm phía bắc dãy núi Trường Sơn, trải rộng qua các huyện Bố Trạch, Minh Hóa của tỉnh Quảng Bình. Đây là khu vực có dãy núi đá vôi karst liên tục lớn nhất Việt Nam, với diện tích 1.233 km². Năm 2003, khu vực này được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, không chỉ vì vẻ đẹp địa chất - địa mạo độc đáo mà còn bởi sự đa dạng sinh học phong phú.
Nói đến Phong Nha - Kẻ Bàng, người ta thường nghĩ ngay đến hệ thống hang động kỳ vĩ với hơn 400 hang động lớn nhỏ. Những hang động này có kích thước, độ dài và đặc điểm khác nhau, nhiều hang được khám phá bởi Đội Thám Hiểm Hang Động Anh - Việt, trong đó có hơn 25 hang động đã được khai thác đưa vào du lịch.
Ảnh: 25 hang động đã được khai thác đưa vào du lịch
2. Những hang động nổi bật được đưa vào khai thác du lịch của Quảng Bình
Với hơn 400 hang động lớn nhỏ , Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng thực sự là một "vương quốc sâu" ẩn chứa biết bao điều kỳ diệu của tạo hóa. Nhưng điều đặc biệt là giữa hàng trăm hang động ấy, có những cái tên đã trở thành biểu tượng, hấp dẫn hàng xương du khách và nhà thám hiểm trên khắp thế giới. Một số hang động nổi bật có thể kể đến như
Sơn Đoòng — "Viên ngọc quý" của du lịch Việt Nam
Được phát hiện lần đầu vào năm 1991 bởi ông Hồ Khánh, một nông dân địa phương khi tìm nơi trú mưa. Năm 2010, Sơn Đoòng chính thức được xác nhận là hang động lớn nhất thế giới với thể tích khoảng 38,5 triệu m³, dài gần 9 km, cao 200 m, rộng 150 m. Bên trong hang có cả hệ sinh thái riêng với rừng nguyên sinh và mây mù lơ lửng, tạo nên cảnh quan huyền ảo không nơi nào có được.
Động Phong Nha: Được biết đến với chiều dài 7.729 m và 14 hốc lớn nhỏ, là "trái tim" của vườn quốc gia, nổi bật với những khối thạch nhũ đẹp mắt và dòng sông ngầm bí ẩn.
Động Thiên Đường: Được mệnh danh là "hoàng cung trong lòng đất", nổi tiếng với các khối nhũ đá và măng đá lấp lánh, tạo nên không gian lộng lẫy, huyền bí.
Hệ thống hang động đặc biệt khác:
- Hệ thống Tú Làn: Gồm hơn 20 hang động khô và ướt, thích hợp cho những ai đam mê thám hiểm và trải nghiệm mạo hiểm.
- Hệ thống hang Đại Ả - Over - Pygmy: Nằm trong khu vực phục hồi sinh thái của Phong Nha - Kẻ Bàng.
- Hang Đại Ả (hay hang Hổ): Dài 1.616 m, sâu 46 m, cửa hang rộng 50 m, dẫn vào thế giới bí ẩn dưới lòng đất.
- Hang Over: Dài 3.244 m, sâu 104 m, cửa hang cao 25 m, điểm rộng nhất lên tới 125 m, tạo nên không gian kỳ vĩ.
- Hang Pygmy: Dài 845 m, sâu 94 m, nổi bật với giếng trời lớn, ánh sáng tự nhiên len lỏi tạo nên khung cảnh huyền ảo.
- Hang Rục Mòn: Nằm ở hai xã Trung Hóa và Hóa Sơn của huyện Minh Hóa, dài 2.863 m, cao hơn 50 m, bên trong có nhiều dòng sông ngầm uốn lượn, tạo nên vẻ đẹp bí ẩn đầy mê hoặc.
Ảnh: Vẻ đẹp của Hang Pygmy
Những hang động ở Phong Nha - Kẻ Bàng không chỉ là chốn tham quan đẹp mắt, mà còn ẩn chứa bao điều kỳ diệu của thiên nhiên và thời gian. Mỗi nhũ đá, măng đá nơi đây đều là dấu ấn của hàng triệu năm kiến tạo địa chất, là chứng nhân thầm lặng của đất trời biến đổi. Với người dân Quảng Bình, những hang động ấy không chỉ là niềm tự hào mà còn là một phần máu thịt của quê hương, là câu chuyện họ muốn kể cho mọi người.
3. Quá trình khám phá và khai thác du lịch các hang động ở Quảng Bình
Việc phát hiện các hang động là một phần nhưng việc khám phá và khai thác du lịch hang động ở Quảng Bình không chỉ là hành trình tìm kiếm cái đẹp tự nhiên mà còn là câu chuyện đầy gian nan của những người tiên phong vượt qua khó khăn để đưa ra vẻ đẹp tiềm ẩn đến gần hơn với du khách.
Sơn Đoòng - cái tên đã trở thành niềm tự hào của không chỉ Quảng Bình mà còn của cả Việt Nam, được ông Hồ Khánh phát hiện lần đầu vào năm 1991 khi ông đang tìm nơi trú mưa giữa rừng sâu. Thế nhưng, do điều kiện khó khăn và chưa nhận ra giá trị của hang động, ông đã không ghi nhớ chính xác vị trí. Mãi đến năm 2009, khi ông dẫn đoàn thám hiểm BCRA (Hiệp hội Nghiên cứu hang động Hoàng gia Anh) quay lại tìm kiếm, Sơn Đoòng mới thực sự được khám phá và công bố rộng rãi vào năm 2010, trở thành hang động lớn nhất thế giới.
Trước khi Sơn Đoòng nổi tiếng, những cái tên như Động Phong Nha và Động Thiên Đường đã được biết đến và khai thác du lịch. Phong Nha từng được Hiệp hội Hang động Anh công nhận là hang động đẹp nhất thế giới, với dòng sông ngầm dài nhất và những khối thạch nhũ tuyệt đẹp. Thiên Đường với vẻ đẹp lộng lẫy, lung linh của các măng đá và nhũ đá cũng đã thu hút hàng trăm ngàn du khách mỗi năm.
Ảnh: Vẻ đẹp mê hồn của Động Thiên Đường
Về khai thác du lịch, Sơn Đoòng chính thức mở cửa cho du khách vào tháng 8 năm 2013, với tour đầu tiên. Chi phí tham gia không nhỏ, lên đến 3.000 USD/người, nhưng vẫn có rất nhiều người đam mê khám phá mong muốn trải nghiệm. Trước đó, các hang động như Động Phong Nha và Động Thiên Đường đã sớm trở thành điểm đến hấp dẫn, đón tiếp khoảng 500.000 lượt khách mỗi năm.
Hệ thống hang Tú Làn cũng được đưa vào khai thác với hình thức thám hiểm mạo hiểm, bao gồm trekking, bơi qua sông ngầm và cắm trại giữa rừng. Các hang khác như Hang Chà Lòi, đưa vào khai thác du lịch từ cuối năm 2018 với hình thức du lịch mạo hiểm là tour Hang Chà Lòi. Hay Hang Rục Mòn, kết hợp khám phá hang động và tìm hiểu văn hóa bản địa, đều mang đến những trải nghiệm độc đáo cho du khách. Hiện nay, một số hang như Đại Ả - Over - Pygmy vẫn đang trong giai đoạn khai thác thử nghiệm, hứa hẹn nhiều điều thú vị trong tương lai.
4. Tác động và du lịch bền vững
Sự phát triển du lịch tại các hệ thống hang động ở Quảng Bình không chỉ mang đến cơ hội khám phá thiên nhiên kỳ thú mà còn góp phần cải thiện đời sống kinh tế của người dân địa phương. Các homestay, nhà nghỉ, quán ăn, dịch vụ du lịch mở ra ngày càng nhiều, tạo thêm việc làm và tăng thu nhập cho bà con. Những ngôi làng vốn yên ả, bình dị giờ đây trở nên tấp nập hơn mỗi mùa du lịch, tiếng cười nói của du khách hòa vào nhịp sống thân thương của người dân bản địa.
Tuy nhiên, để bảo vệ và giữ gìn vẻ đẹp nguyên sơ, các quy định nghiêm ngặt đã được áp dụng. Ví dụ, Sơn Đoòng giới hạn số lượng du khách mỗi năm và chỉ mở cửa từ tháng 1 đến tháng 8 để tránh ảnh hưởng của mùa mưa. Du khách muốn tham quan bắt buộc phải có hướng dẫn viên chuyên nghiệp, am hiểu địa hình và văn hóa địa phương. Cộng đồng người dân nơi đây cũng được khuyến khích tham gia bảo tồn văn hóa, giữ gìn nếp sống truyền thống, đồng thời được hưởng lợi từ kinh tế du lịch.
Từ khi mở cửa đón khách du lịch, hệ thống hang động ở Quảng Bình đã trở thành điểm đến hàng đầu, thu hút không chỉ khách trong nước mà cả du khách quốc tế. Các tour thám hiểm như tour hang Chà Lòi, tour hang Rục Mòn,... được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp. Hiện nay, đa số các hang động đều phải đi theo tour có hướng dẫn viên, rất ít điểm có thể tham quan tự túc. Đây là biện pháp giúp quản lý, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn cho du khách.
Ảnh: Tour khám phá Hang Chà lòi
Nếu bạn muốn khám phá hay trải nghiệm chân thực hơn về hệ thống hang động Quảng Bình, có thể liên hệ với Sovaba Travel - đơn vị uy tín trong việc tổ chức các tour du lịch Quảng Bình. Với đội ngũ hướng dẫn viên chuyên nghiệp, am hiểu địa phương, Sovaba Travel sẽ mang đến cho bạn hành trình đáng nhớ và an toàn giữa thiên nhiên hùng vĩ của vùng đất đầy nắng gió này.