Khám phá cây đa ngàn năm – Biểu tượng thiên nhiên kỳ vĩ ở bán đảo Sơn Trà

Cây Đa Ngàn Năm trên bán đảo Sơn Trà, thường được người dân gọi bằng cái tên gợi hình là "đa núi cao", là một trong những đại thụ cổ kính nhất Việt Nam. Được người dân địa phương phát hiện từ năm 1771, các nhà khoa học đã nghiên cứu và xác định tuổi thọ của nó vào khoảng 800 năm (tính đến năm 2014). Với niên đại ấn tượng đó, cây đa thuộc họ Dâu tằm (Ficus) này đã vinh dự được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây Di sản Việt Nam vào tháng 6 năm 2014, trở thành cây di sản đầu tiên của thành phố Đà Nẵng.

Trong suốt chiều dài lịch sử, Cây Đa Ngàn Năm không chỉ là một thực thể thiên nhiên khổng lồ. Nó là một chứng nhân lịch sử thầm lặng. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, địa thế hiểm trở cùng với tán lá xum xuê che chắn đã biến khu vực quanh cây thành một căn cứ địa lý tưởng để bộ đội, dân quân và nhân dân Quảng Nam – Đà Nẵng ẩn nấp, trao đổi tin tức và họp bàn kế hoạch. Chính vì vậy, cây đa đã trở thành một biểu tượng của sức sống kiên cường, của tinh thần bất khuất, luôn che chở và đồng hành cùng người dân vượt qua những năm tháng gian khổ.

Bên cạnh vai trò lịch sử, Cây Đa Ngàn Năm còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong đời sống văn hóa Việt. Trong văn hóa dân gian, cây đa cổ thụ là nơi linh thiêng, được coi là điểm giao thoa giữa trời đất và con người. Tại Sơn Trà, người dân ví nó như "biểu tượng bất diệt của sức sống", gắn liền với nhiều câu chuyện và truyền thuyết thần bí chưa có lời giải đáp từ hình dáng kỳ lạ được ví von là "cây đa ngơ ngác" cho đến những niềm tin về linh hồn của rừng già trú ngụ.

Điều thực sự khiến Cây Đa Ngàn Năm Sơn Trà trở nên phi thường chính là hình dáng kiến trúc độc đáo được thiên nhiên chạm khắc qua hàng thế kỷ. Cây cao khoảng 22 mét, nhưng ấn tượng hơn cả là chu vi tổng thể của thân chính và chùm rễ phụ đã vươn tới con số choáng ngợp 85 mét, một kích thước đòi hỏi nhiều người ôm vòng mới xuể.

Điểm nhấn thị giác chính là hệ thống rễ phụ:

• Hơn 26 rễ phụ khổng lồ, mỗi rễ cao xấp xỉ 25 mét, uốn lượn và buông mình từ trên cao xuống.
• Chúng không chỉ là rễ mà còn đóng vai trò là những cột chống đỡ tự nhiên, bám chặt vào vách đá, tạo nên một bộ khung vững chãi, uy nghi.

Tán lá cây rộng lớn, dày đặc, không chỉ mang lại bóng mát dịu dàng mà còn là nơi đón nhận tiếng gió biển từ phía Đông, tạo nên âm thanh xào xạc vang vọng của rừng già.

Cây đa tọa lạc ở độ cao hơn 700m so với mực nước biển, kiêu hãnh hướng mặt ra Biển Đông, nơi ánh nắng và sương sớm thường xuyên bao phủ. Dưới gốc cây, những thảm lá vàng rơi rải rác càng tăng thêm vẻ cổ kính và thơ mộng. Gần đó, một tấm bia đá nhỏ khắc thông tin chi tiết về loài (họ Dâu tằm), chiều cao và tuổi thọ, là cách ghi dấu lịch sử tinh tế của Đà Nẵng.

Tham quan cây đa ngàn năm không khó, nhưng đòi hỏi sự chuẩn bị vì đường đi khá thử thách. Từ trung tâm Đà Nẵng, bạn mất khoảng 10-15km để đến bán đảo Sơn Trà. Tuyến đường lý tưởng nhất:

• Bằng xe máy: Xuất phát từ cầu Rồng hoặc cầu Sông Hàn, chạy dọc đường Hoàng Sa - Võ Nguyên Giáp về hướng Đông Bắc. Tại ngã ba Bãi Bắc (gần bãi Rạng), rẽ phải vào đường nhỏ ven rừng. Theo bảng chỉ dẫn "Cây đa di sản" hoặc hỏi dân địa phương. Toàn tuyến khoảng 30-45 phút, với nhiều đoạn dốc ngoằn ngoèo, một bên vực thẳm, bên kia biển xanh. 
• Bằng taxi hoặc xe công nghệ (Grab/Be): Phù hợp cho gia đình hoặc nhóm lớn, chi phí khoảng 200.000-300.000 VNĐ/lượt. Yêu cầu tài xế quen đường Sơn Trà để tránh lạc.
• Thời điểm lý tưởng: Tháng 3 đến tháng 9, khi thời tiết khô ráo, ít mưa bão. Tránh mùa mưa (tháng 10-12) vì đường trơn trượt.

Lưu ý: Đường vào cây đa là lối mòn nhỏ, không có xe lớn, nên đỗ xe ở khu vực gần tiểu khu 63 và đi bộ khoảng 500m cuối cùng.

Để chuyến khám phá cây đa Sơn Trà thêm phần đáng nhớ, hãy áp dụng những mẹo sau:

• Chuẩn bị đồ dùng: Mang theo nước uống, đồ ăn nhẹ cho picnic dưới tán cây. Bôi kem chống muỗi, mặc quần áo dài tay vì khu vực um tùm côn trùng. Đừng quên máy ảnh hoặc điện thoại để "sống ảo" với những tia nắng xuyên lá lung linh.
• Hoạt động gợi ý:
  • Trekking nhẹ nhàng: Đi bộ quanh gốc cây, ngắm rễ cây uốn lượn và lắng nghe tiếng sóng vỗ từ xa.
  • Picnic xanh: Nghỉ ngơi trên ghế đá dưới gốc, thưởng thức không khí trong lành. 
  • Quan sát động vật: May mắn, bạn có thể bắt gặp đàn khỉ hoặc voọc chà vá – biểu tượng của Sơn Trà.
• An toàn: Không leo trèo lên cây hoặc rễ để tránh tai nạn. Đi theo nhóm, đặc biệt nếu lần đầu. Nếu trekking xa hơn, tham gia tour hướng dẫn viên từ các công ty du lịch. 

Để chuyến khám phá Bán đảo Sơn Trà trở nên phong phú và hiệu quả hơn, du khách nên kết hợp tham quan Cây Đa Ngàn Năm với các địa điểm nổi bật lân cận. Dưới đây là gợi ý các điểm đến quan trọng, thuận tiện cho việc di chuyển:

• Chùa Linh Ứng: Chiêm ngưỡng Tượng Phật Bà cao 67m, được xem là biểu tượng tâm linh của Đà Nẵng, cùng với tầm nhìn toàn cảnh thành phố và biển cả tuyệt đẹp.
• Đỉnh Bàn Cờ: Điểm cao nhất của Sơn Trà (696m). Lý tưởng để ngắm nhìn toàn cảnh bán đảo, thành phố Đà Nẵng và chiêm ngưỡng khoảnh khắc hoàng hôn.
• Bãi Đá Đen (Bãi Hạt): Khu vực biển hoang sơ, nổi bật với những bãi đá màu đen. Đây là địa điểm lý tưởng để lặn ngắm san hô hoặc cắm trại dã ngoại ngắn ngày.
• Bảo tàng Đồng Đình: Một không gian bảo tồn kết hợp kiến trúc cổ và hiện đại. Đây là nơi lý tưởng để tìm hiểu về hệ sinh thái đa dạng của Sơn Trà, đặc biệt là thông tin về loài Voọc chà vá chân nâu.

Lưu ý khi di chuyển: Các tuyến đường lên Sơn Trà có nhiều dốc, du khách nên sử dụng xe số khỏe hoặc thuê xe ôm chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn.

Khám phá Cây Đa Ngàn Năm không chỉ là một chuyến đi, mà là một trải nghiệm kết nối chúng ta với quá khứ và sự vĩ đại của tự nhiên. Đứng dưới tán rễ khổng lồ của cây, cảm nhận sự mát lạnh và nhìn ngắm những chùm rễ như cột chống trời, ta mới hiểu được giá trị thực sự của một chứng nhân lịch sử đã âm thầm bảo vệ Sơn Trà suốt tám thế kỷ. Sơn Trà còn rất nhiều điều chờ đợi bạn khám phá, từ sự uy nghi của đỉnh Bàn Cờ, vẻ đẹp tâm linh của Chùa Linh Ứng, cho đến những bãi đá hoang sơ. Để có một hành trình trọn vẹn và an toàn, tận hưởng tối đa vẻ đẹp của Bán đảo Sơn Trà mà không phải lo lắng về đường đi dốc hay tìm kiếm địa điểm, hãy tham khảo ngay Tour Du Lịch Bán Đảo Sơn Trà trọn gói của Sovaba Travel. Tour đã được thiết kế tối ưu, bao gồm xe đưa đón chuyên nghiệp, hướng dẫn viên giàu kinh nghiệm, giúp bạn dễ dàng chạm tới Cây Đa Ngàn Năm, săn Voọc chà vá và khám phá mọi góc cạnh kỳ thú của "lá phổi xanh" Đà Nẵng.