Nằm kề phố cổ Bao Vinh, làng Địa Linh (phường Hương Vinh, TP Huế) là nơi hiếm hoi còn lưu giữ nghề nặn tượng ông Táo bằng đất nung. Theo các bậc cao niên, nghề này có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ thời Nguyễn khi triều đình cho đặt “Nê ngõa tượng cục” tại đây để làm gạch, ngói phục vụ các công trình kiến trúc. Nhận thấy chất lượng đất sét tại làng rất tốt, người dân đã chuyển sang nghề nặn tượng ông Táo và truyền từ đời này sang đời khác.Ảnh: Làng nghề độc đáo còn sót lại ở xứ HuếDù từng có thời gian nghề làm tượng ông Táo phát triển rầm rộ, đến nay, do thu nhập thấp và sự vất vả của công việc, cả làng chỉ còn lại khoảng 5 hộ gia đình bám trụ với nghề. Họ là những người thợ tâm huyết, như ông Võ Văn Đức, ông Võ Văn Nam hay anh Võ Văn Hải, những người đang ngày đêm nỗ lực để giữ “lửa” nghề của ông cha.Để tạo ra một bức tượng ông Táo nhỏ nhắn, người thợ Địa Linh phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ và vất vả. Mùa cao điểm thường bắt đầu từ tháng 12 âm lịch, khi cả làng trở nên tấp nập, hối hả.Đầu tiên là công đoạn chuẩn bị đất. Đất sét được chọn phải là loại đất sét vàng, sạch và không pha cát. Đất sau khi lấy về sẽ được nhồi thật nhuyễn, lọc sạch sạn để đảm bảo độ mịn. Đây là một trong những khâu khó khăn và tốn nhiều công sức nhất. Sau đó, đất được cho vào khuôn gỗ lim – loại khuôn đặc trưng của làng. Sau khi nén chặt, người thợ sẽ cẩn thận gọt bỏ phần đất thừa, dùng tay chỉnh sửa để bức tượng có hình dáng hoàn hảo.Tiếp theo, tượng được mang đi phơi khô. Trong những ngày nắng, tượng được phơi ngoài trời. Còn vào những ngày mưa lạnh, người thợ phải dùng quạt điện để hong khô. Khi tượng đã cứng, chúng sẽ được xếp vào lò nung bằng trấu. Mỗi mẻ nung thường kéo dài khoảng 2 ngày 2 đêm để đảm bảo tượng chín đều.Ảnh: Hành trình kỳ công tạo nên một bức tượng ông táoCông đoạn cuối cùng là trang trí và tô màu. Tùy theo yêu cầu của khách hàng, tượng có thể được sơn các màu sắc khác nhau. Phổ biến nhất là màu đỏ thẫm. Gần đây, để đáp ứng thị hiếu, nhiều thợ còn sản xuất tượng được tô màu sặc sỡ và rắc kim tuyến lấp lánh. Toàn bộ quá trình này đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và kinh nghiệm lâu năm của người thợ.Mặc dù mang lại giá trị văn hóa lớn, nhưng nghề nặn tượng ông Táo lại gặp nhiều khó khăn về mặt kinh tế. Giá bán một bức tượng khá thấp, chỉ từ 500 đến 2.000 đồng, trong khi công sức bỏ ra lại rất lớn. Chính vì vậy, nhiều người đã phải bỏ nghề để tìm kế sinh nhai khác.Tuy nhiên, với những người thợ còn bám trụ, nghề này không chỉ là công việc mưu sinh mà còn là trách nhiệm gìn giữ một di sản văn hóa. Họ vẫn miệt mài sản xuất hàng vạn bức tượng mỗi năm, cung cấp cho thị trường cả trong và ngoài tỉnh Thừa Thiên Huế. Sự quan tâm của chính quyền địa phương và sự ủng hộ của người tiêu dùng là động lực để những người thợ này tiếp tục gìn giữ và phát huy nghề truyền thống.Làng nghề Địa Linh không chỉ là nơi tạo ra những bức tượng ông Táo mà còn là điểm đến hấp dẫn cho du khách muốn tìm hiểu về văn hóa truyền thống Việt Nam. Đến đây vào dịp giáp Tết, du khách có thể tận mắt chứng kiến quy trình làm tượng, thử sức với một vài công đoạn và cảm nhận không khí hối hả, ấm cúng của một làng nghề đậm chất dân gian. Những bức tượng đất nung tuy nhỏ bé nhưng chứa đựng cả một câu chuyện về tình yêu nghề, sự kiên trì và tinh thần giữ gìn bản sắc văn hóa của người dân cố đô.Ảnh: Nghề nặn tượng ông táo vẫn được giữ gìn giữa những khó khănTrong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, nhiều giá trị truyền thống có nguy cơ mai một, nhưng tại làng Địa Linh, nghề nặn tượng ông Táo vẫn được những người thợ tâm huyết "thắp lửa". Mỗi bức tượng đất nung không chỉ là một sản phẩm thủ công, mà còn là kết tinh của tình yêu nghề, sự kiên trì và trách nhiệm với di sản cha ông. Vượt qua những khó khăn về kinh tế, họ vẫn miệt mài gìn giữ một nét đẹp văn hóa dân gian, góp phần làm cho tục tiễn ông Táo về trời thêm phần thiêng liêng và ý nghĩa. Làng Địa Linh không chỉ là một địa danh, mà còn là một minh chứng sống động cho tinh thần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam giữa lòng cố đô Huế.Theo dõi Sovaba Travel để khám phá thêm nhiều câu chuyện thú vị về Huế, từ di sản, ẩm thực đến các làng nghề truyền thống.