Xuân Viên Tiểu Cung được xây dựng năm 1894, dưới triều vua Thành Thái, từng là phủ đệ của Thượng thư Bộ Lễ Phạm Hữu Điển – một vị đại thần quyền quý của triều Nguyễn. Tên gọi “Xuân Viên Tiểu Cung”, nghĩa là “vườn xuân trong cung điện nhỏ”, gợi lên không gian hài hòa giữa vẻ thanh nhã của thiên nhiên và sự uy nghiêm của kiến trúc cung đình.Trải qua hơn một thế kỷ thăng trầm, nơi đây vẫn được hậu duệ đời thứ sáu bà Phạm Thị Túy, gìn giữ cẩn trọng. Nhờ những nỗ lực trùng tu và bảo tồn, Xuân Viên Tiểu Cung đến nay vẫn giữ gần như nguyên vẹn hình dáng xưa, trở thành một trong những nhà vườn đẹp và tiêu biểu nhất của khu vực Phú Mộng – Kim Long, vốn nổi tiếng là chốn phủ đệ của giới quý tộc triều Nguyễn.Ảnh: Được xây dựng từ năm 1894 Xuân Viên Tiểu Cung là một ví dụ điển hình của kiến trúc nhà vườn Huế, nơi kết hợp hài hòa giữa con người, thiên nhiên và triết lý phong thủy. Ngôi nhà được xây dựng theo bố cục truyền thống, bao gồm:Cổng ngõ và hàng rào: Cổng vào được xây bằng gạch, hai bên lối đi trồng hàng chè tàu được cắt tỉa gọn gàng, tạo cảm giác thanh lịch và ngăn nắp. Hai câu đối trước cổng nhà, ca ngợi đạo đức và tình yêu thiên nhiên của gia chủ, là điểm nhấn văn hóa độc đáo.Bình phong và hòn non bộ: Trước nhà là bức bình phong bằng gạch, đóng vai trò ngăn chặn luồng khí xấu theo quan niệm phong thủy. Bên cạnh đó, hòn non bộ và bể cạn được thiết kế như một “minh đường” thu hút sinh khí, mang lại sự thịnh vượng cho gia đình.Khu vườn xanh mát: Bao quanh ngôi nhà là khu vườn rộng lớn với nhiều loại cây ăn trái đặc trưng của Huế như mít, măng cụt, mãng cầu, khế. Khu vườn không chỉ tạo không gian thoáng đãng mà còn thể hiện lối sống gần gũi với thiên nhiên của người Huế.Ảnh: Xuân Viên Tiểu Cung được xây dựng theo bố cục truyền thống Công trình chính của Xuân Viên Tiểu Cung bao gồm hai ngôi nhà ba gian hai chái nằm vuông góc nhau, nối với nhau bằng một mái nhà cầu xinh xắn. Ngôi nhà chính được xây dựng theo kiểu nhà rường Huế, sử dụng gỗ lim quý hiếm với các cột kèo chạm trổ tinh xảo. Tiền đường của nhà chính dành riêng cho việc thờ phụng tổ tiên, được trang trí bằng các bức đại tự, hoành phi, câu đối và liễn, mang đậm nét văn hóa truyền thống.Mái nhà lợp ngói liệt, một loại ngói đặc trưng của Huế, ẩn mình dưới bóng cây xanh, tạo nên một không gian yên bình và trầm mặc. Nội thất ngôi nhà vẫn lưu giữ nhiều kỷ vật quý giá như đồ thờ tự, hoành phi và các bức tranh, phản ánh sự tinh tế và trang nghiêm của gia đình quan lại thời Nguyễn.Một điểm đặc biệt của Xuân Viên Tiểu Cung là sự kết hợp giữa kiến trúc truyền thống Việt Nam và một số chi tiết ảnh hưởng từ phong cách phương Tây, vốn thịnh hành vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Các cột hiên được làm bằng gạch trát vữa, quét vôi màu vàng, mang hơi hướng kiến trúc châu Âu thời bấy giờ. Sự giao thoa này không chỉ thể hiện sự cởi mở của gia chủ mà còn làm tăng thêm giá trị độc đáo cho công trình.Xuân Viên Tiểu Cung không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một di sản văn hóa sống động giữa lòng đất cố đô. Nơi đây từng diễn ra nhiều sinh hoạt văn hóa và lễ hội cộng đồng, phản chiếu đời sống tinh thần phong phú, tinh tế của người Huế. Mỗi hoành phi, câu đối hay món đồ trang trí trong ngôi nhà đều mang giá trị biểu tượng, gửi gắm đạo lý gia phong, truyền thống hiếu học và tình yêu thiên nhiên.Hơn thế, Xuân Viên Tiểu Cung còn gắn bó mật thiết với quần thể nhà vườn Kim Long – vùng đất từng được xem là chốn an cư lý tưởng của hoàng thân quốc thích và quan lại triều Nguyễn. Trải qua hơn hai thế kỷ, không gian này đã góp phần bồi đắp nên cốt cách thanh tao, nền nã của con người Huế, đồng thời là nhịp cầu đưa phong vị cung đình thấm đẫm vào đời sống dân gian.Ảnh: Tiền đường nhà chính Để chuyến ghé thăm Xuân Viên Tiểu Cung trở nên trọn vẹn, du khách nên lưu ý một số kinh nghiệm quan trọng về thời điểm tham quan, cách di chuyển và những điểm đặc sắc cần khám phá, giúp hành trình khám phá di sản này thêm ý nghĩa và đáng nhớ.Thời điểm lý tưởngDu khách có thể ghé thăm Xuân Viên Tiểu Cung vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng mùa xuân (tháng 1-3) và mùa hè (tháng 5-8) là thời gian lý tưởng nhất. Lúc này, thời tiết Huế mát mẻ, dễ chịu, rất phù hợp để khám phá không gian xanh mát của nhà vườn.Cách di chuyểnTừ trung tâm TP. Huế, bạn có thể dễ dàng di chuyển đến Xuân Viên Tiểu Cung bằng xe máy, taxi hoặc grab. Quãng đường chỉ khoảng 3-5 km, mất khoảng 10-15 phút di chuyển. Địa chỉ cụ thể: 22/3 Phú Mộng, phường Kim Long, TP. Huế.Xe máy: Thuê xe máy với giá khoảng 120.000-150.000 VNĐ/ngày, giúp bạn chủ động khám phá.Taxi/Grab: Phù hợp cho nhóm đông hoặc gia đình có trẻ nhỏ, giá cả hợp lý và tiện lợi.Hoạt động tham quanKhám phá kiến trúc: Tham quan các gian nhà, chiêm ngưỡng các chi tiết chạm khắc tinh xảo và tìm hiểu về lịch sử của ngôi nhà.Thưởng thức văn hóa Huế: Tham gia các hoạt động như nhâm nhi trà Huế hoặc tìm hiểu về phong tục tập quán địa phương.Chụp ảnh check-in: Không gian xanh mát và kiến trúc cổ kính là bối cảnh hoàn hảo để chụp những bức ảnh đẹp.Lưu ý khi tham quanGiờ mở cửa: 8h00 – 20h00.Trang phục: Nên mặc trang phục lịch sự, phù hợp với không gian văn hóa.Tôn trọng không gian: Đây là nơi ở của gia đình hậu duệ, vì vậy hãy giữ gìn vệ sinh và không làm ồn.Ảnh: Du khách check-in Xuân VIên Tiểu Cung Xuân Viên Tiểu Cung vì thế không chỉ là một điểm dừng chân yên tĩnh, mà còn là cánh cửa mở ra chiều sâu văn hóa, lịch sử và đời sống tinh thần của người Huế. Nếu bạn muốn có một hành trình trọn vẹn hơn, khám phá nhiều nhà vườn cổ cùng những di sản ít người biết đến, hãy đồng hành cùng Sovaba Travel trong các tour tham quan nhà vườn Huế. Với lịch trình hợp lý, hướng dẫn viên am hiểu và dịch vụ chu đáo, Sovaba Travel sẽ mang đến cho bạn trải nghiệm khác biệt, giúp chuyến đi trở nên ý nghĩa và khó quên.