Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn tọa lạc tại khu vực Bến Tắt, xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị, cách thành phố Đông Hà khoảng 38 km về phía Tây Bắc. Với diện tích 140.000 m² trải dài trên ba ngọn đồi bên thượng nguồn sông Bến Hải, đây là nghĩa trang lớn nhất Việt Nam, quy tập 10.333 phần mộ của các liệt sĩ hy sinh trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ trên tuyến đường mòn Hồ Chí Minh.

Được khởi công vào ngày 24/10/1975 và hoàn thành vào ngày 10/4/1977, công trình này không chỉ là nơi an nghỉ vĩnh hằng mà còn là một tác phẩm kiến trúc đặc sắc, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của dân tộc. Các khu mộ được chia thành 10 khu vực theo quê quán của liệt sĩ, cùng một khu dành cho 68 liệt sĩ chưa biết tên, tất cả đều được xây dựng kiên cố và chăm sóc chu đáo bởi đội ngũ quản trang.

Nghĩa trang Trường Sơn là nơi tưởng niệm những chiến sĩ đã hy sinh trên tuyến đường Trường Sơn, tuyến vận tải chiến lược quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Ý tưởng quy tập các phần mộ liệt sĩ từ khắp tuyến đường Trường Sơn, bao gồm cả Lào và Campuchia, được đề xuất bởi tướng Đồng Sĩ Nguyên và được Bộ Chính trị thông qua. Nơi đây không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là không gian giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ trẻ.

Khi đến đây, bạn sẽ cảm nhận được không khí trang nghiêm, sự tĩnh lặng đầy thành kính, và câu chuyện về cây bồ đề thiêng tự mọc phía sau đài tưởng niệm – biểu tượng của sự che chở cho các anh linh liệt sĩ.

Nghĩa trang Trường Sơn mở cửa đón khách tham quan hàng ngày từ 7h00 đến 17h00, miễn phí vé vào cửa. Tuy nhiên, có một khoản chi phí nhỏ cho đoàn tham quan (bao gồm hương và hoa), khoảng 200.000 VNĐ/đoàn. Dưới đây là một số thời điểm lý tưởng để ghé thăm:

• Tháng 7: Đặc biệt vào ngày 27/7 – Ngày Thương binh Liệt sĩ, đây là thời điểm đông đúc nhất với hàng nghìn lượt khách đến dâng hương và tưởng niệm. Không khí trang nghiêm và các hoạt động tri ân diễn ra sôi nổi, phù hợp cho những ai muốn hòa mình vào không gian lịch sử.
• Tháng 1 đến tháng 3: Thời tiết Quảng Trị lúc này mát mẻ, ít mưa, thuận lợi cho việc di chuyển và tham quan.
• Các dịp lễ lớn: Như 30/4, 2/9, hoặc các dịp kỷ niệm liên quan đến chiến thắng lịch sử, Nghĩa trang thường thu hút nhiều đoàn khách và cựu chiến binh.

Lưu ý: Nếu bạn đi theo đoàn lớn hoặc tổ chức lễ tưởng niệm, nên liên hệ trước với Ban Quản lý Nghĩa trang.

Để thuận tiện cho hành trình, dưới đây là hướng dẫn di chuyển chi tiết giúp bạn dễ dàng đến thăm nơi này.

Từ Hà Nội

• Khoảng cách: Khoảng 682 km theo đường Hồ Chí Minh, mất khoảng 14 tiếng đi ô tô (bao gồm thời gian nghỉ).
• Phương tiện:
  • Máy bay: Bay đến sân bay Đồng Hới (Quảng Bình) hoặc sân bay Phú Bài (Huế), sau đó thuê xe ô tô hoặc đi xe khách đến Đông Hà, rồi tiếp tục di chuyển 38 km theo Quốc lộ 15 đến Nghĩa trang.
  • Xe khách: Các tuyến xe khách từ Hà Nội đến Đông Hà có giá từ 300.000–500.000 VNĐ, sau đó bạn có thể thuê taxi hoặc xe máy để đến Nghĩa trang.
  • Xe máy/ô tô tự lái: Đi theo đường Hồ Chí Minh, bạn sẽ thấy biển chỉ dẫn đến Nghĩa trang tại khu vực Bến Tắt.

Từ TP. Hồ Chí Minh

• Khoảng cách: Khoảng 1.100 km.
• Phương tiện:
  • Máy bay: Bay đến sân bay Đồng Hới hoặc Phú Bài, sau đó thuê xe di chuyển.
  • Tàu hỏa: Tàu Thống Nhất từ ga Sài Gòn đến ga Đông Hà, giá vé từ 400.000–1.200.000 VNĐ tùy loại ghế.
  • Xe khách: Các tuyến xe từ TP.HCM đến Đông Hà mất khoảng 20–24 tiếng, giá vé từ 500.000–800.000 VNĐ.

Từ Đông Hà (Quảng Trị)

• Khoảng cách: 38 km theo Quốc lộ 15.
• Phương tiện:
  • Taxi: Giá khoảng 400.000–600.000 VNĐ cho chiều đi và về.
  • Xe máy: Thuê xe máy tại Đông Hà (giá 100.000–150.000 VNĐ/ngày) là lựa chọn tự do, giúp bạn ngắm cảnh trên đường.
  • Xe buýt: Có tuyến xe buýt từ Đông Hà đến khu vực gần Nghĩa trang. 

Lưu ý khi di chuyển: Đường đến Nghĩa trang khá dễ đi, nhưng bạn nên kiểm tra thời tiết trước vì Quảng Trị có thể mưa lớn vào mùa thu. Nếu đi xe máy, hãy chuẩn bị bản đồ hoặc GPS, vì khu vực Bến Tắt có ít trạm xăng.

Nghĩa trang được thiết kế hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên, với các khu vực chính sau:

1. Khu tưởng niệm trung tâm: Nằm trên ngọn đồi cao 32,4 m, nơi đặt đài tưởng niệm bằng đá trắng với thiết kế ba mặt khuyết, ruột rỗng, tượng trưng cho sự mất mát nhưng vẫn vươn lên kiêu hãnh. Phía sau là cây bồ đề thiêng, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
2. Khu mộ liệt sĩ: Được chia thành 10 khu theo quê quán (Hà Nội, Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh, v.v.) và một khu cho liệt sĩ khuyết danh. Mỗi khu có nhà tưởng niệm với kiến trúc mang nét đặc trưng của từng vùng miền.
3. Khu phù điêu và tượng đài: Các tác phẩm phù điêu tái hiện hình ảnh bộ đội Trường Sơn trong kháng chiến, là điểm nhấn nghệ thuật của Nghĩa trang.
4. Khu cây xanh và hồ cảnh: Với 60.000 m² cây xanh và 35.000 m² hồ nước, khu vực này mang lại cảm giác thanh bình, phù hợp để tản bộ và suy ngẫm.

Gợi ý lộ trình

• Thời gian tham quan: Khoảng 1–2 tiếng.
• Thứ tự: Bắt đầu từ cổng chính → Khu Tưởng Niệm Trung Tâm → Tham quan các khu mộ → Kết thúc tại khu hồ cảnh để nghỉ ngơi.
• Dịch vụ hướng dẫn viên: Ban Quản lý cung cấp hướng dẫn viên miễn phí cho các đoàn lớn, nhưng cần liên hệ trước.

Hành trình thăm viếng nơi đây không chỉ mang lại sự tri ân sâu sắc mà còn giúp mỗi du khách thêm thấu hiểu và trân trọng những hy sinh vĩ đại cho nền độc lập hôm nay.

Trước khi bắt đầu hành trình khám phá Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn, du khách nên tham khảo thông tin về giá vé và các khoản chi phí liên quan để có sự chuẩn bị tốt nhất. Dưới đây là những chi tiết quan trọng giúp bạn lên kế hoạch tài chính hợp lý cho chuyến đi.

• Vé vào cửa: Miễn phí.
• Chi phí hương và hoa: Khoảng 200.000 VNĐ/đoàn, bao gồm hương và hoa để dâng lên các phần mộ.
• Chi phí hướng dẫn viên: Miễn phí, nhưng bạn có thể tip tự nguyện (khoảng 50.000–100.000 VNĐ/đoàn) nếu sử dụng dịch vụ.
• Chi phí di chuyển: Tùy thuộc vào phương tiện 
• Ăn uống: Gần Nghĩa trang có ít quán ăn, nên bạn nên chuẩn bị đồ ăn nhẹ hoặc ăn tại Đông Hà trước khi di chuyển.

Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng cả về tài chính lẫn tinh thần, chuyến đi đến Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn sẽ trở nên trọn vẹn và ý nghĩa hơn,  không chỉ là một cuộc hành hương, mà còn là cơ hội để lắng lại, ghi nhớ và tri ân.

Để có một chuyến đi trọn vẹn và ý nghĩa tại Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn, du khách cần lưu ý một số điều quan trọng nhằm đảm bảo sự trang nghiêm, tôn kính và thuận tiện trong quá trình tham quan. Dưới đây là những hướng dẫn giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho hành trình đầy cảm xúc này. 

• Trang phục: Mặc lịch sự, kín đáo, tránh quần áo sặc sỡ để thể hiện sự thành kính.
• Thái độ: Giữ trật tự, không cười đùa lớn, không vứt rác bừa bãi.
• Tra cứu thông tin liệt sĩ: Nếu bạn muốn tìm mộ của thân nhân, hãy truy cập trang web thongtinlietsi.gov.vn hoặc nghiatrangtruongson.quangtri.gov.vn để tra cứu thông tin chi tiết về vị trí mộ.
• Thời tiết: Mang theo ô/dù nếu đi vào mùa mưa (tháng 9–11) và mũ/nón vào mùa hè vì trời nắng nóng.

Khi dâng hương, bạn có thể đọc lời khấn ngắn để bày tỏ lòng thành kính. Ví dụ: “Con lạy các anh hùng liệt sĩ, hôm nay con đến dâng hương, cầu mong các anh linh được siêu thoát, phù hộ cho đất nước hòa bình, nhân dân ấm no.”

Kết hợp chuyến tham quan Nghĩa trang Trường Sơn với các địa điểm lịch sử và du lịch nổi tiếng ở Quảng Trị để có hành trình phong phú hơn:

• Địa đạo Vịnh Mốc (cách 50 km): Huyền thoại về lòng kiên cường của người dân Quảng Trị trong kháng chiến.
• Thành cổ Quảng Trị (cách 40 km): Di tích lịch sử gắn liền với 81 ngày đêm chiến đấu năm 1972.
• Cầu Hiền Lương và sông Bến Hải (cách 25 km): Biểu tượng của sự chia cắt và thống nhất đất nước.
• Nghĩa trang Liệt sĩ Quốc gia Đường 9 (cách 45 km): Một địa điểm linh thiêng khác tại Quảng Trị.

Hàng năm, Nghĩa trang Trường Sơn đón hàng triệu lượt khách, từ cựu chiến binh, thân nhân liệt sĩ đến các bạn trẻ muốn tìm hiểu lịch sử. Nhiều người chia sẻ rằng không khí tại đây khiến họ không khỏi xúc động: “Đứng trước những ngôi mộ trắng, tôi như nghe được tiếng vọng của lịch sử, của những hy sinh thầm lặng,” một du khách viết trên mạng xã hội.

Câu chuyện về cây bồ đề thiêng hay những dòng chữ khắc trên bia mộ như “Liệt sĩ chưa biết tên, quê quán: Tổ quốc” luôn để lại ấn tượng sâu sắc, nhắc nhở chúng ta về giá trị của hòa bình hôm nay.

Tham quan Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn không chỉ là một chuyến đi, mà còn là hành trình trở về với lịch sử, với lòng biết ơn và niềm tự hào dân tộc. Với cẩm nang này, hy vọng bạn sẽ có một trải nghiệm trọn vẹn, ý nghĩa và đáng nhớ. Và nếu có nhu cầu đặt tour, bạn cũng có thể tham khảo các tour nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn hiện có của Sovaba Travel.