Trong suốt 81 ngày đêm, Thành cổ Quảng Trị đã hứng chịu 328.000 tấn bom đạn, tương đương sức công phá của 7 quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima năm 1945. Mỗi ngày, khu vực này đối mặt với 150-170 phi vụ máy bay phản lực và 70-90 lần oanh tạc từ B-52, biến mảnh đất chưa đầy 3 km² thành “túi bom đạn”. Báo chí phương Tây thời bấy giờ gọi nơi đây là “cối xay thịt” hay “thành phố tuẫn đạo” (Ville Martyre) bởi sự khốc liệt chưa từng có.
Hàng ngàn chiến sĩ, phần lớn là những thanh niên mười tám, đôi mươi, đã anh dũng hy sinh để bảo vệ từng tấc đất. Câu chuyện về anh hùng Hán Duy Long, người bắn liên tiếp 9 quả B40 và 1 quả B41 để đẩy lùi một đại đội địch, hay chiến sĩ Phan Văn Ba, dù bị pháo làm nát bàn tay vẫn xin ở lại chiến đấu, là minh chứng cho ý chí thép và lòng yêu nước cháy bỏng. Mỗi mét vuông đất nơi đây, như báo Quân đội Nhân dân từng viết, “thực sự là một mét vuông máu”.
Câu nói “Mỗi tấc đất là một cuộc đời” ra đời từ chính sự hy sinh ấy. Dưới làn mưa bom bão đạn, hàng vạn chiến sĩ đã hòa mình vào lòng đất mẹ, biến Thành cổ thành “nghĩa trang không nấm mồ”. Mỗi tấc đất nơi đây không chỉ thấm đẫm máu xương mà còn lưu giữ những ước mơ, lý tưởng và tuổi thanh xuân của những người lính trẻ.
