Vì sao nước ở Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng đục ngầu sau mưa lớn và khi nào mới trong trở lại?
Quảng Bình
Sovaba.travel
Cập nhật: 17/06/2025
Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng từ lâu đã nổi tiếng với hệ thống hang động kỳ vĩ và những dòng nước xanh ngọc bích như tranh vẽ tại các điểm du lịch nổi tiếng như suối Moọc, sông Chày – hang Tối. Tuy nhiên, vào mùa mưa, không ít du khách bất ngờ khi thấy nước tại đây trở nên đục ngầu, mất đi vẻ trong xanh thường thấy. Điều này không phải do ô nhiễm hay biến đổi bất thường nào, mà là hiện tượng tự nhiên liên quan mật thiết đến cấu trúc địa chất karst và chu kỳ khí hậu đặc trưng của vùng núi đá vôi. Vậy đâu là nguyên nhân thực sự khiến nước ở Phong Nha – Kẻ Bàng đổi màu sau mưa lớn, và mất bao lâu để những dòng nước ấy trở lại vẻ đẹp nguyên sơ vốn có?
Ảnh:Màu nước tự nhiên ở suối nước Mọoc
1. Vì sao nước ở Phong Nha - Kẻ Bàng đục ngầu sau mưa?
Nước đục sau mưa là hiện tượng tự nhiên phổ biến tại các khu vực có địa hình karst như Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng. Dưới đây là những nguyên nhân chính:
Địa hình karst và phù sa từ mưa lũ
Phong Nha - Kẻ Bàng sở hữu địa hình karst đặc trưng với núi đá vôi, hang động và hệ thống sông ngầm phức tạp. Khi mưa lớn dài ngày, nước chảy mạnh từ các khu vực cao xuống, cuốn theo bùn đất, phù sa và các hạt cặn từ bề mặt núi đá, rừng và đất nông nghiệp xung quanh. Những tạp chất này hòa vào dòng sông Son, suối Nước Moọc hay các dòng chảy khác, khiến nước chuyển từ màu xanh ngọc bích sang đục ngầu.
Ảnh: Địa hình Karst đặc trưng với sông ngầm
Hoạt động của sông ngầm
Hệ thống sông ngầm trong các hang động như động Phong Nha hay hang Tối đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước cho khu vực. Mưa lớn làm tăng lưu lượng nước trong các sông ngầm, khuấy động trầm tích và cặn bẩn tích tụ dưới đáy hang. Khi nước từ sông ngầm chảy ra ngoài, nó mang theo những hạt cặn này, góp phần làm nước đục hơn.
Biến đổi thời tiết và lũ lụt
Quảng Bình thường xuyên chịu ảnh hưởng của mưa bão, đặc biệt từ tháng 9 đến tháng 11. Những trận mưa lớn hoặc bão có thể gây lũ, làm nước sông dâng cao và cuốn theo nhiều bùn đất hơn. Trong những trường hợp này, nước không chỉ đục mà còn có thể gây ngập lụt, ảnh hưởng đến các điểm du lịch.
2. Nước ở Phong Nha - Kẻ Bàng trong trở lại sau bao lâu?
Thời gian để nước ở Phong Nha – Kẻ Bàng trong trở lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như lượng mưa, lưu lượng nước và điều kiện tự nhiên. Thông thường, nếu chỉ có mưa nhỏ và ngắt quãng, nước vẫn giữ được màu xanh đặc trưng. Tuy nhiên, khi có mưa lớn kéo dài hoặc xảy ra lũ, nước có thể bị đục và cần khoảng 5 đến 7 ngày sau khi trời quang để trở lại trong xanh. Một số trường hợp đặc biệt có thể mất lâu hơn. Dưới đây là quá trình cụ thể:
Giai đoạn lắng đọng phù sa
Sau khi mưa lớn ngừng, lưu lượng nước giảm dần, các hạt phù sa và cặn bẩn bắt đầu lắng xuống đáy sông hoặc bị dòng chảy đẩy ra xa. Quá trình này thường mất từ 2-3 ngày nếu mưa không kéo dài nhiều ngày. Ở các khu vực như sông Son, nơi dòng chảy ổn định, nước có thể trong nhanh hơn so với các suối nhỏ.
Tác động của hệ thống lọc tự nhiên
Hệ thống hang động và sông ngầm tại Phong Nha - Kẻ Bàng hoạt động như một “bộ lọc” tự nhiên. Nước chảy qua các tầng đá vôi giúp loại bỏ một phần tạp chất, khiến nước dần trở nên trong trẻo. Tuy nhiên, nếu lượng phù sa quá nhiều, quá trình này có thể kéo dài đến 5-7 ngày.
Ảnh hưởng của thời tiết sau mưa
Nếu thời tiết sau mưa khô ráo và ổn định, nước sẽ trong nhanh hơn. Ngược lại, nếu mưa rải rác hoặc có thêm các đợt mưa mới, thời gian để nước trong có thể kéo dài hơn, thậm chí lên đến 10 ngày trong trường hợp mưa lũ nghiêm trọng.
Ảnh: Màu nước sông Son khi chịu ảnh hưởng của mưa lũ
3. Khi nào là thời điểm lý tưởng để du lịch Phong Nha - Kẻ Bàng?
Để tận hưởng vẻ đẹp trong xanh của sông Son và các suối tại Phong Nha - Kẻ Bàng, bạn nên chọn thời điểm phù hợp:
Tháng 3 đến tháng 8: Đây là mùa khô, thời tiết khô ráo, mực nước sông thấp và trong vắt, lý tưởng để khám phá động Phong Nha, động Thiên Đường hay chèo thuyền kayak trên sông Son.
Tránh tháng 9 đến tháng 11: Đây là mùa mưa bão ở Quảng Bình, nước thường đục và nhiều điểm du lịch có thể đóng cửa do lũ.
Sau mưa 5-7 ngày: Nếu bạn đến ngay sau một trận mưa, hãy chờ khoảng 5-7 ngày để nước trong trở lại, đảm bảo trải nghiệm tham quan tốt nhất.
Ảnh: Nên xem dự báo thời tiết trước khi đi du lịch
Nước đục sau mưa ở Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là hiện tượng tự nhiên, bắt nguồn từ địa hình núi đá vôi (karst), phù sa tích tụ và hoạt động mạnh của hệ thống sông ngầm. Thông thường, nước sẽ trong trở lại sau khoảng 5–7 ngày kể từ khi mưa ngớt, tùy thuộc vào lượng mưa và điều kiện thời tiết thực tế. Để có trải nghiệm lý tưởng nhất, bạn nên chọn mùa khô (khoảng tháng 3 đến tháng 8) và theo dõi dự báo thời tiết trước chuyến đi. Nếu bạn đi theo tour du lịch, các đơn vị lữ hành thường sẽ hỗ trợ linh hoạt trong việc dời lịch trình hoặc thay đổi điểm tham quan phù hợp, nhằm đảm bảo bạn vẫn có hành trình trọn vẹn và an toàn. Với vẻ đẹp kỳ vĩ cùng hệ sinh thái đa dạng, Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng luôn là điểm đến không thể bỏ lỡ.