Hệ sinh thái Động Thiên Đường ẩn chứa vẻ đẹp kỳ diệu giữa lòng di sản thiên nhiên Phong Nha - Kẻ Bàng. Khi đặt chân đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của hang động mà còn có cơ hội khám phá hệ sinh thái độc đáo bên trong. Vậy hệ sinh thái trong Động Thiên Đường có gì đặc biệt? Hãy cùng Sobava Travel tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!
Khám phá hệ sinh thái bên trong Động Thiên Đường
Quảng Bình
Sovaba.travel
Cập nhật: 27/05/20251. Tổng quan về hệ sinh thái bên trong Động Thiên Đường
Thông thường, để khám phá hệ sinh thái bên trong Động Thiên Đường. Du khách cần tham gia tour 7km đi sâu vào lòng hang. Trong khi đó, tour tham quan thường chủ yếu giúp du khách chiêm ngưỡng hệ thống thạch nhũ kỳ vĩ. Bên trong động, hệ sinh thái cụ thể như sau:
Điều kiện môi trường trong Động Thiên Đường
Hệ sinh thái Động Thiên Đường được duy trì nhờ vào những yếu tố tự nhiên sau:
- Nhiệt độ ổn định: Trong suốt quanh năm, nhiệt độ trong động Thiên Đường thường dao động từ 18 – 22°C. Nơi đây luôn mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi sinh vật và các loài động vật sống trong hang.
- Độ ẩm cao: Luôn duy trì mức độ ẩm lớn, giúp bảo tồn các khối thạch nhũ hàng triệu năm tuổi và cung cấp môi trường lý tưởng cho một số loài sinh vật đặc thù.
- Hạn chế ánh sáng tự nhiên: Hầu hết các khu vực trong hang đều thiếu ánh sáng, khiến hệ sinh thái bên trong chủ yếu những sinh vật có khả năng thích nghi với bóng tối.

Thành phần chính của hệ sinh thái trong Động Thiên Đường
Hệ sinh thái bên trong Động Thiên Đường được hình thành bởi sự kết hợp của nhiều yếu tố tự nhiên và sinh học. Cụ thể bao gồm như sau:
- Hệ sinh thái thạch nhũ: Các khối thạch nhũ được hình thành qua hàng triệu năm, góp phần tạo nên môi trường sống đặc trưng cho các vi sinh vật và côn trùng nhỏ.
- Hệ động vật trong hang: Gồm các loài sinh vật thích nghi với điều kiện bóng tối như dơi, nhện hang, thằn lằn nhỏ, vi khuẩn và nấm phân hủy.
- Hệ vi sinh vật: Đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng hệ sinh thái, giúp phân hủy các hợp chất hữu cơ và tham gia vào quá trình phong hóa đá vôi.
2. Những loài đặc hữu nổi bật trong Động Thiên Đường
Động Thiên Đường sở hữu một hệ sinh thái độc đáo với nhiều loài sinh vật đặc hữu vô cùng hiếm có. Những "cư dân" này đã phát triển những đặc điểm thích nghi đáng kinh ngạc. Điều này giúp các loài vật tồn tại trong môi trường hang động tối tăm và ẩm ướt suốt hàng ngàn năm.
Dơi được xem là loài quan trọng nhất trong hệ sinh thái trong động Thiên Đường. Với 5 loài khác nhau sinh sống, chúng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì cân bằng sinh thái. Ban ngày, những chú dơi treo ngược trên vách đá; còn ban đêm là thời gian chúng hoạt động kiếm ăn. Đặc biệt, phân dơi chính là nguồn dinh dưỡng quý giá cho các loài sinh vật khác trong hang.

Một trong những phát hiện thú vị nhất là loài bọ cạp hang trắng được đặt tên theo động. Với màu trắng sữa đặc trưng do thiếu sắc tố, loài bọ cạp nhỏ bé này sở hữu đôi râu dài gấp 3 lần cơ thể để cảm nhận môi trường xung quanh. Điều đặc biệt là chúng hoàn toàn vô hại với con người.

Ngoài ra, trong dòng suối chảy qua động còn tồn tại một đàn cá bí ẩn có hình thù giống cá trê, với hai râu phía trước. Điều kỳ lạ là loài cá này không hề có mắt, nhưng chúng vẫn sinh trưởng tốt nhờ vào khả năng cảm nhận môi trường bằng các giác quan khác. Khối lượng của loài cá này dao động từ 0,5 – 1kg, khiến các nhà khoa học vô cùng tò mò về cơ chế thích nghi của chúng.

Các nhà nghiên cứu còn phát hiện một loài côn trùng có hình dạng giống một loài dế nhỏ với thân dài 1 – 1,5cm, nhưng lại có râu, hai càng sau và chân dài. Cơ thể loài này mang màu sắc xen lẫn giữa nâu nhạt và trắng, giúp chúng dễ dàng ẩn nấp trong môi trường hang động tối tăm.

Mặc dù không hề có ánh sáng mặt trời, nhưng hệ sinh thái Động Thiên Đường vẫn có sự sống của những đàn dơi và thậm chí còn xuất hiện những mầm cây nhỏ đang vươn lên từ nền đất sét mềm ướt. Đặc biệt, hệ thực vật trong động cũng không kém phần kỳ diệu. Những thảm rêu phát quang và loài nấm phát sáng tạo nên một khung cảnh huyền ảo. Những loài này chỉ xuất hiện ở những khu vực có độ ẩm cực cao, tạo thành những "ốc đảo" xanh mướt giữa lòng hang tối.
3. Thách thức và giải pháp trong việc bảo tồn hệ sinh thái động Thiên Đường
Vì là tour tham quan động Thiên Đường 7km, nên số lượng khách cũng sẽ ít. Tuy nhiên, vấn đề bảo tồn hệ sinh thái bên trong vẫn là điều quan trọng nhất. Ánh sáng nhân tạo từ đèn pin và hệ thống chiếu sáng làm xáo trộn nhịp sinh học tự nhiên của các loài dơi và côn trùng đặc hữu.

Để bảo vệ hệ sinh thái độc đáo này, các nhà quản lý đã áp dụng nhiều biện pháp thiết thực. Hệ thống đèn LED ánh sáng đỏ được lắp đặt để thay thế cho đèn trắng thông thường. Giúp giảm thiểu tác động đến các loài sinh vật nhạy cảm với ánh sáng bên trong động.
Nhờ những nỗ lực này, hệ sinh thái động Thiên Đường đang dần phục hồi với số lượng dơi tăng 15% và phát hiện thêm 2 loài vi sinh vật mới. Mỗi du khách đều có thể trở thành "đại sứ" bảo tồn bằng những hành động nhỏ nhưng ý nghĩa khi tham quan di sản thiên nhiên quý giá này.
Hệ sinh thái Động Thiên Đường không chỉ góp phần tạo nên sự kỳ vĩ cho hang động mà còn là minh chứng cho sự đa dạng sinh học của Phong Nha - Kẻ Bàng. Nếu là người yêu thiên nhiên và đam mê khám phá, đây chắc chắn là điểm đến không thể bỏ lỡ. Để có trải nghiệm thú vị, hãy tham khảo ngay các tour Động Thiên Đường và lên kế hoạch cho hành trình khám phá này!