Bản đồ Vườn quốc gia Cúc Phương: Chi tiết các tuyến Trekking phổ biến

Vườn quốc gia Cúc Phương cách trung tâm Hà Nội khoảng 120km về phía Nam, thuộc địa phận huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. Khu vực này dễ dàng tiếp cận qua quốc lộ 1A hoặc cao tốc Hà Nội - Ninh Bình, mất khoảng 2-3 giờ di chuyển bằng ô tô hoặc xe máy. Vị trí chiến lược của Cúc Phương khiến nó trở thành điểm dừng chân phổ biến trong hành trình khám phá Ninh Bình, gần các di sản như Tràng An hay Tam Cốc.

Để dễ hình dung, vườn quốc gia nằm ở tọa độ khoảng 20°14' - 20°24' vĩ độ Bắc và 105°29' - 105°44' kinh độ Đông. Khu vực cổng chính nằm tại xã Cúc Phương, huyện Nho Quan, Ninh Bình. Nếu bạn đi từ Hà Nội, hãy theo hướng Ninh Bình rồi rẽ vào đường tỉnh 12B để đến cổng vườn.

Bản đồ vườn quốc gia Cúc Phương thường hiển thị các khu vực chính như trung tâm du khách, các trung tâm cứu hộ động vật, và hệ thống đường mòn xuyên rừng. Khu vực trung tâm là điểm khởi đầu cho hầu hết các tuyến trekking, với các tiện ích như nhà nghỉ, nhà hàng và hướng dẫn viên. Bản đồ cũng đánh dấu các điểm tham quan nổi bật như Động Người Xưa, Cây Chò Ngàn Năm, và Đỉnh Mây Bạc – nơi cao nhất với độ cao khoảng 648m.

Dưới đây là một số bản đồ tham khảo để bạn dễ dàng định vị:

Bạn có thể tải bản đồ chính thức từ website của vườn quốc gia hoặc sử dụng ứng dụng như Google Maps để định vị thời gian thực. Lưu ý, một số khu vực sâu trong rừng có thể không có sóng di động, nên chuẩn bị bản đồ giấy hoặc GPS offline.

Vườn quốc gia Cúc Phương sở hữu hệ thống đường mòn đa dạng, với hơn 10 tuyến trekking chính thức, phù hợp cho mọi cấp độ. Các tuyến thường kết hợp giữa rừng nguyên sinh, hang động và làng dân tộc, giúp du khách khám phá hệ sinh thái phong phú với hơn 2.000 loài thực vật và 300 loài chim. Dưới đây là chi tiết các tuyến trekking phổ biến nhất, dựa trên kinh nghiệm thực tế và thông tin từ các nguồn uy tín.

Tuyến trekking đến Cây Chò Ngàn Năm 

Đây là tuyến trekking dễ dàng và phổ biến nhất, lý tưởng cho người mới bắt đầu hoặc gia đình có trẻ em.

• Độ dài: Khoảng 3-5km (một chiều).
• Thời gian: 2-3 giờ đi bộ.
• Độ khó: Dễ (cấp độ 1/5), đường mòn bằng phẳng, ít dốc.
• Điểm khởi đầu: Trung tâm du khách Cúc Phương.
• Điểm nổi bật: Bạn sẽ đi qua rừng nguyên sinh, thăm Động Người Xưa (hang động tiền sử với dấu tích người cổ), và kết thúc tại Cây Chò Ngàn Năm – một cây cổ thụ cao hơn 45m, đường kính 10m, ước tính hơn 1.000 năm tuổi. Trên đường, có cơ hội quan sát chim chóc và bướm.
• Lưu ý: Tuyến này có thể kết hợp với thăm trung tâm cứu hộ linh trưởng, nơi bảo tồn các loài voọc quý hiếm.

Tuyến trekking đến Đỉnh Mây Bạc 

Dành cho những ai thích thử thách, tuyến này mang đến tầm nhìn panoramic toàn cảnh vườn quốc gia.

• Độ dài: Khoảng 10-12km (khứ hồi).
• Thời gian: 4-6 giờ.
• Độ khó: Trung bình đến khó (cấp độ 3/5), với địa hình dốc đá và rừng dày.
• Điểm khởi đầu: Từ trung tâm, đi qua các đường mòn phụ.
• Điểm nổi bật: Leo lên đỉnh cao 648m, nơi bạn có thể ngắm mây trời và thung lũng Ninh Bình. Trên đường, gặp nhiều loài cây cổ thụ và có thể thấy động vật hoang dã như khỉ hoặc hươu.
• Lưu ý: Nên đi vào mùa khô (tháng 12-4) để tránh trơn trượt. Mang theo nước và giày trekking tốt.

Tuyến trekking đến Hồ Mạc và Làng Mường (Mac Lake and Muong Village Trail)

Tuyến này kết hợp thiên nhiên và văn hóa, phù hợp cho trekking dài ngày.

• Độ dài: 15-20km (khứ hồi).
• Thời gian: 6-8 giờ hoặc qua đêm.
• Độ khó: Trung bình (cấp độ 2/5), đường mòn đa dạng với suối và làng quê.
• Điểm khởi đầu: Trung tâm du khách.
• Điểm nổi bật: Đi qua Hồ Mạc yên bình, rừng tre và làng dân tộc Mường với nhà sàn truyền thống. Bạn có thể học về văn hóa địa phương và thưởng thức ẩm thực dân dã.
• Lưu ý: Nếu trekking dài, đăng ký hướng dẫn viên và chuẩn bị lều nếu cắm trại.

Tuyến trekking xuyên rừng Cúc Phương 

Dành cho trekker chuyên nghiệp, tuyến này xuyên qua lõi rừng nguyên sinh.

• Độ dài: 18-25km.
• Thời gian: 1-4 ngày.
• Độ khó: Khó (cấp độ 4/5), với địa hình gồ ghề và ít dấu hiệu.
• Điểm khởi đầu: Cổng vườn hoặc các điểm phụ.
• Điểm nổi bật: Khám phá hệ sinh thái đa dạng, hang động như Động Sơn Cung, cây sấu cổ thụ, và cơ hội ngắm đom đóm vào mùa hè.
• Lưu ý: Phải có hướng dẫn viên, mang theo thiết bị y tế và thức ăn.

Bản đồ Vườn quốc gia Cúc Phương không chỉ có đường mòn mà còn đánh dấu hàng loạt điểm tham quan “phải ghé” khiến hành trình trekking thêm phần thú vị. Dưới đây là những điểm nổi bật nhất mà hầu hết các tuyến đường đều đi qua hoặc có thể ghé thăm:

• Trung tâm Cứu hộ Linh trưởng nguy cấp (Endangered Primate Rescue Center) Nằm ngay gần cổng chính, đây là nơi bảo tồn hơn 180 cá thể thuộc 15 loài linh trưởng quý hiếm của Việt Nam (voọc mông trắng, voọc đen má trắng, voọc Hà Tĩnh…). Điểm dừng chân lý tưởng để nghỉ ngơi, tìm hiểu kiến thức trước khi bắt đầu trekking.
• Trung tâm Cứu hộ Rùa & Trung tâm Bảo tồn Bò sát Chỉ cách trung tâm linh trưởng 500m, trưng bày hơn 30 loài rùa và bò sát Việt Nam. Đặc biệt, bạn có thể gặp những cá thể rùa khổng lồ nặng hơn 40kg.
• Cây Chò Ngàn Năm (Cây Chò Chỉ) Biểu tượng của Cúc Phương, cây có tuổi đời hơn 1.000 năm, chu vi thân hơn 20m, hai người ôm không xuể. Nằm trên tuyến trekking ngắn nhất, cách trung tâm 3km.
• Cây Đăng cao hơn 600 năm & Cây Sấu cổ thụ Hai cây cổ thụ khổng lồ nằm sâu trong rừng, chỉ xuất hiện trên các tuyến trekking trung bình và dài ngày.
• Động Người Xưa (Prehistoric Man Cave) Hang động khảo cổ cách đây hơn 7.500-12.000 năm, phát hiện hài cốt người cổ và công cụ đá. Đường lên động khá dốc, nhưng view từ cửa động rất đẹp.
• Đỉnh Mây Bạc (648m) Điểm cao nhất có thể trekking trong ngày, vào sáng sớm hoặc chiều tà thường có biển mây trôi lững lờ, chụp ảnh cực đẹp.
• Hồ Mạc & Yên Quang Hai hồ nước tự nhiên nằm sâu trong rừng, nước trong xanh, xung quanh là rừng tre và rừng nguyên sinh. Rất thích hợp cắm trại qua đêm.
• Làng văn hóa Mường (Bản Mường – Bằng Giới) Làng dân tộc Mường nằm trong vùng đệm vườn quốc gia, giữ nguyên kiến trúc nhà sàn truyền thống. Du khách có thể ngủ homestay, ăn cơm lam, thịt lợn nướng, nghe cồng chiêng.
• Thung lũng Đom Đóm (khu vực gần Hồ Mạc) Vào tháng 5-6, hàng triệu con đom đóm phát sáng tạo thành “dải ngân hà” dưới tán rừng – trải nghiệm chỉ có tại Cúc Phương.
• Suối Kênh Gà & Thác Cúc Phương Dòng suối mát trong vắt, có nhiều đoạn nước chảy qua đá tạo thành thác nhỏ, rất lý tưởng để nghỉ chân và tắm suối (chỉ được phép ở khu vực cho phép).

Những điểm dừng chân này chính là “linh hồn” của bản đồ Cúc Phương, giúp mỗi hành trình trekking không chỉ đơn thuần là bước qua rừng già, mà là một trải nghiệm khám phá trọn vẹn thiên nhiên, văn hóa và dấu ấn thời gian của khu rừng quốc gia lâu đời nhất Việt Nam.

Để hành trình khám phá Cúc Phương diễn ra trọn vẹn, việc chuẩn bị kỹ lưỡng là yếu tố không thể bỏ qua. Những kinh nghiệm dưới đây sẽ giúp bạn trekking an toàn, chủ động và tận hưởng tối đa vẻ đẹp rừng già.

• Chọn thời điểm phù hợp
  • Mùa khô (tháng 12 → tháng 4): đường khô ráo, ít vắt, dễ quan sát động vật.
  • Tháng 5-6: mùa bướm & đom đóm đẹp nhất (nhưng nhiều muỗi và vắt).
  • Tránh tháng 7-11: mưa nhiều, đường trơn, dễ có lũ quét.
• Bắt buộc có hướng dẫn viên ở các tuyến dài Rừng Cúc Phương rất dễ lạc, nhiều đường mòn cũ bị bỏ không có biển chỉ dẫn. Hướng dẫn viên địa phương (người Mường) không chỉ dẫn đường mà còn kể rất nhiều câu chuyện thú vị về rừng.
• Trang bị cần thiết
  • Giày trekking chống trượt, có độ bám tốt (đường nhiều rễ cây và đá vôi sắc).
  • Quần áo dài tay, tất cao cổ chống vắt (đặc biệt mùa mưa).
  • Túi muối hoặc thuốc lá để xua vắt (mẹo dân gian cực hiệu quả).
  • Bình nước ít nhất 2 lít/người, đồ ăn nhẹ năng lượng cao.
  • Đèn pin/headlamp + pin dự phòng nếu trekking chiều muộn hoặc qua đêm.
  • Túi chống nước cho điện thoại/máy ảnh.
• Sức khỏe & thể lực
  • Tuyến ngắn (<6km): phù hợp mọi người.
  • Tuyến trung bình (8-15km): cần đi bộ đều đặn, không có bệnh tim mạch.
  • Tuyến dài & xuyên rừng: chỉ dành cho người có kinh nghiệm, đã từng leo Fansipan, Bidoup, Tà Năng…
• Quy định bảo tồn nghiêm ngặt
  • Không hái cây, bắt động vật, không xả rác.
  • Không tự ý đốt lửa ngoài khu vực cho phép.
  • Không đi ra khỏi đường mòn đã quy định.
• Chi phí tham khảo (cập nhật 2025)
• Vé vào cửa: 60.000 VND/người lớn, 40.000 VND/sinh viên, 20.000 VND/trẻ em.
• Hướng dẫn viên: 500.000 - 800.000 VND/nhóm/ngày (tùy tuyến).
• Thuê porter (người khuân đồ): 400.000-600.000 VND/ngày.
• Thuê lều, túi ngủ: 100.000-200.000 VND/người/đêm.
• Homestay bản Mường: 250.000-400.000 VND/người (bao gồm ăn 3 bữa).

Hành trình khám phá Vườn quốc gia Cúc Phương không chỉ là bước chân vào khu rừng nguyên sinh lâu đời nhất Việt Nam, mà còn là cơ hội để cảm nhận vẻ đẹp hoang sơ, hệ sinh thái phong phú và những giá trị văn hóa – lịch sử độc đáo ẩn sâu trong từng cung đường trekking. Khi nắm vững bản đồ, hiểu rõ các tuyến đường và chuẩn bị đầy đủ kinh nghiệm, bạn sẽ có một chuyến đi an toàn, hiệu quả và giàu cảm xúc hơn bao giờ hết. Nếu bạn muốn trải nghiệm Cúc Phương một cách trọn vẹn, tiết kiệm thời gian và có hướng dẫn viên đồng hành xuyên suốt, các tour du lịch Vườn quốc gia Cúc Phương trọn gói của Sovaba Travel là lựa chọn lý tưởng. Lịch trình tối ưu, dịch vụ chuyên nghiệp và đội ngũ am hiểu địa hình sẽ giúp bạn khám phá rừng già theo cách sâu sắc nhất, từ những tuyến trekking nổi tiếng đến những điểm ít người biết.